Παγκόσμια πρωτοτυπία του soundgaze.gr. Σ’ αυτό το review δεν θα ασχοληθούμε με τις πολιτικές αντιλήψεις και τις απόψεις του Morrissey για τις οποίες έχουν χυθεί τόνοι πραγματικής και ηλεκτρονικής μελάνης. Ήρθε η ώρα να διαχωρίσουμε τον καλλιτέχνη από τον άνθρωπο-πολίτη, όσο δύσκολο κι αν είναι (άλλωστε, αν δεν το πράτταμε, θα είχαμε κατά καιρούς κάψει τους δίσκους του Bowie, του Σαββόπουλου, του Μίκη Θεοδωράκη και δεν ξέρω πόσων ακόμη…).
Ας μιλήσουμε λοιπόν για τη μουσική. Ο Morrissey, αν και πάντοτε ήταν ένας καθαρόαιμος pop αρτίστας, έχει τα τελευταία χρόνια κάνει γενναίες απόπειρες να επεκτείνει τον ήχο του, με άνισα όμως αποτελέσματα. Τα δύο τελευταία του άλμπουμ (World Peace Is None of Your Business και Low in High School – δεν συγκαταλέγω το δίσκο διασκευών California Son για ευνόητους λόγους) ήταν γεμάτα ενδιαφέρουσες ιδέες, όχι πάντοτε καλά εκτελεσμένες. Σ’ αυτό ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό ο παραγωγός Joe Chiccarelli που δεν μπορούσε να βρει ισορροπίες ανάμεσα στο ποπ παρελθόν του Moz και στην ανάγκη του να διευρύνει την ηχητική του παλέτα.
Και ξαφνικά μπήκε στη ζωή μας το Bobby, Don’t You Think They Know?, ως το πρώτο taster. Ένα ντουέτο με τη disco/soul ντίβα Thelma Houston που κατάφερε να παντρέψει την κρυστάλλινη, σχεδόν γοτθική synth pop με στοιχεία r’n’b, γεγονός αδιανόητο για τον χλωμό, ασθενικό ηγέτη των Smiths στα 80s που κρεμούσε τον DJ της φλεγόμενης ντίσκο και που διέλυσε το σημαντικότερο, ίσως, βρετανικό συγκρότημα της δεκαετίας, επειδή αρνήθηκε την προτροπή του Johnny Marr να πειραματιστούν έξω από τα παραδοσιακά στεγανά της γκρίζας, «λευκής», κιθαριστικής indie pop.
Δεν είναι όμως αυτό το μόνο leftfield (πάντα για τα δεδομένα του Morrissey) στοιχείο του άλμπουμ. Η έκπληξη ξεκινά από την εκκίνηση. Καταιγιστικά, σκοτεινά rave keyboards βγαλμένα από τα 90s δένουν με το α λα Elvis crooning του Moz που καλεί τον/την σύντροφό του να πέσει από το διάσημο καταρράκτη Jim Jim Falls, στο πιο κυνικό κάλεσμα αυτοκτονίας που έχει σημειωθεί ποτέ στη σύγχρονη ποπ ιστορία. Είναι, ίσως, το πιο παράδοξο αλλά και εθιστικό κομμάτι που έχει γράψει από την εποχή του The First of the Gang to Die. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η έκπληξη με το Once I Saw the River Clean, ένα καθαρόαιμο synth pop κομμάτι με νοσταλγικές κέλτικες νότες, όπου ο καλλιτέχνης θυμάται τα παιδικά του χρόνια με την Ιρλανδέζα γιαγιά του στα βροχερά σοκάκια του Manchester.
Νότες καινοτομίας όμως είναι διάχυτες σε όλο το άλμπουμ με ηλεκτρονικούς ήχους να παίρνουν κεντρικό ρόλο στα κομμάτια, όπως τα avant garde περάσματα στο Love Is on Its Way Out, ή οι synth νότες στο Knockabout World που φέρνουν στο μυαλό την ύστερη περίοδο του Bowie. Ας μην ανησυχούν, όμως, οι Smiths/Morrissey diehards. Η λαμπρή jangle pop κάνει την εμφάνισή της με το υπέροχο What Kind of People Live in These Houses? και με το ομότιτλο I Am Not a Dog on a Chain που θυμίζει το Vicar in a TuTu.
Συνήθως, όμως, οι καλύτερες στιγμές ενός δίσκου κρύβονται στις λιγότερο φανταχτερές του στιγμές. Το σχεδόν οχτάλεπτο (θα μπορούσε να είναι μικρότερο…) The Sound of Music είναι ένα επικό, νοσταλγικό ταξίδι του Morrissey στον κόσμο της μουσικής και στη διασύνδεσή της με την παιδικότητα και τον πολύπλοκο ψυχισμό του. Επίσης, το εξόδιο άσμα My Hurling Days Are Done δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις πλέον λυρικές στιγμές των Smiths και της σόλο καριέρας του Morrissey με το teenage angst της πρώτης περιόδου να αντικαθίσταται από το φόβο της θνητότητας. Ο καιρός δεν είναι φίλος μου, τραγουδά με μια παραιτημένη θλίψη, ο καιρός σου στέλνει το λογαριασμό που τον πληρώνεις με τη δύναμή σου, και τα πόδια σου και την όρασή σου και τη φωνή σου. Αν και για το τελευταίο ο Moz δεν θα πρέπει να ανησυχεί, η φωνή του ακούγεται καλύτερη και πιο ώριμη από ποτέ με ένα ελαφρύ γρέζι, σαν παλιός αγαπημένος δίσκος βινυλίου.
Δεν λείπουν όμως και οι στραβοκλωτσιές. Πόσο καλύτερο θα ακουγόταν το Darling, I Hug a Pillow που φαίνεται βγαλμένο από τις κορυφαίες στιγμές της περιόδου Viva Hate/Bona Drag, αν έλειπαν οι generic τρομπέτες που το κάνουν να ακούγεται σε κάποια σημεία kitsch. Πόσο καλύτερα, επίσης, θα ακούγονταν τα κομμάτια (με κορυφαία παραδείγματα το Bobby… και το The Sound…) με ένα καλό editing και πόσο πιο συνεκτικό θα έμοιαζε το άλμπουμ με μια αλλαγή της σειράς των κομματιών (αυτό είναι συχνό πρόβλημα στα τελευταία άλμπουμ του Moz).
Σίγουρα, όμως, η συνολική εικόνα είναι εξαιρετική. Η μεγαλύτερη νίκη του Morrissey είναι πως κατόρθωσε να το κάνει πολύ δύσκολο, ακόμη και για τους πιο σκληρούς επικριτές του, να θάψουν αυτό το δίσκο και την καριέρα του. Το I Am Not a Dog on a Chain είναι το τρίτο και καταληκτικό άλμπουμ μιας αδιόρατης ποπ τριλογίας που ξεκινά με το Vauxhall and I και συνεχίστηκε με το You Are the Quarry και είναι σίγουρα το καλύτερο άλμπουμ του μετά την ολική του επαναφορά το 2004. Ας ελπίσουμε αυτή η δύστροπη, μισάνθρωπη, ελαφρώς παρανοϊκή ντίβα να βρει δισκογραφική στέγη και να συνεχίσει την δεύτερη, μετά την περίοδο των Smiths, πιο παραγωγική (τουλάχιστον ποσοτικά) φάση της καριέρας του. Καλώς, ή κακώς, δεν υπάρχουν πια πολλοί καλλιτέχνες σαν αυτόν και σε μια εποχή χωρίς ήρωες, δεν έχουμε την πολυτέλεια να εξορίζουμε αυτούς που μας έχουν απομείνει.
8,5/10
