Το 1971 ήταν μια υπέροχη χρονιά για την ηλεκτρική μουσική. Μέσα σε αυτήν οι The Allman Brothers Band κυκλοφόρησαν το καλύτερο live άλμπουμ όλων των εποχών, το At Fillmore East, οι Led Zeppelin είδαν στις προθήκες των δισκοπωλείων το πέρα από το θρύλο χωρίς τίτλο τέταρτο δίσκο τους, οι τρομεροί Simon & Garfunkel μας αποχαιρέτησαν με τον πάταγο του Bridge Over Troubled Water, οι Pink Floyd το πήραν αλλιώς με το Meddle, οι The Who εκτοξεύθηκαν με το Who's Next, ο Bob Dylan έπαιξε με τους The Band, ενώ γεννήθηκε το πρώτο Glastonbury Festival και πέθανε ο Jim Morrison. Παράλληλα, πολλές αξιόλογες νέες μπάντες ιδρύθηκαν, από τις οποίες επιλέγω να μνημονεύσω τις πολύ αγαπημένες μου Matching Mole, Big Star, Neu!, New York Dolls, Steely Dan, όπως και τις «δικές μας» Poll και Νοστράδαμος.

Ήταν αναμφισβήτητα μια χρονιά που αξίζει να ξαναζήσει κάποιος από τις διαχρονικές μουσικές της, πράγμα που από τις 29 Οκτωβρίου αναλαμβάνει να κάνει σε πέντε ώρες η συλλογή Breakthrough: Underground Sounds of 1971 μέσα από τέσσερις ψηφιακούς δίσκους με πενήντα τέσσερα underground και progressive rock τραγούδια. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα περισσότερα από αυτά κυκλοφόρησαν είτε από τους συνδεδεμένους με το prog κολοσσούς των εταιρειών Harvest (EMI), Deram (Decca) και Vertigo (Philips), είτε από τις τότε συνδεδεμένες με τον ανεξάρτητο χώρο, που άνθιζε στα πανεπιστήμια και τα κολλέγια, Charisma, United Artists και Island.

Με αρκετή δόση ακρίβειας μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως το 1971 ήταν αποδεδειγμένα η πρώτη χρονιά που ευνόησε όσο καμία μέχρι τότε το fusion, σπάζοντας τα στεγανά μεταξύ των μουσικών ειδών και αναμειγνύοντας υπέροχα τη βασίλισσα jazz με τη rock, τα blues, τη folk, αλλά και την κλασική μουσική. Στις μουσικές της συγκεκριμένης χρονιάς αναλαμβάνουν να μας ξεναγήσουν μερικά από τα πιο σημαντικά Βρετανικά ονόματα της εποχής, που εξακολούθησαν να δημιουργούν τουλάχιστον μέχρι να εκπνεύσει η δεκαετία του ’70, αλλά και κάποια που δεν κατόρθωσαν να γίνουν ευρέως γνωστά. Ανάμεσα στα τραγούδια συναντάμε τα πάντα: από κλασικές και άμεσα αναγνωρίσιμες επιτυχίες, μέχρι και ελάχιστα γνωστές, αλλά σταθερές όσο αφορά τα ποιοτικά τους δεδομένα.

Αν μιλούσα για κλασικά συγκροτήματα, τότε θα ήταν αρκετό να καταγράψω απλά τα ονόματα των περισσοτέρων από εκείνα που συμμετέχουν στη συλλογή αυτή, μιας και είναι άμεσα αναγνωρίσιμα και απολύτως καταξιωμένα. Αντί όμως γι’ αυτό, προτιμώ αρχικά να κάνω λόγο για κάποια κλασικά τραγούδια, που σίγουρα θα σας ξυπνήσουν πολύ ευχάριστες αναμνήσεις. Για παράδειγμα, το βαρύγδουπο Master of the Universe των Hawkwind, το αριστοκρατικό Solitude του Peter Hammill, αλλά και το πέρα από το έπος Man-Erg της μπάντας του, των Van Der Graaf Generator. Στην ίδια άτυπη κατηγορία ανήκουν δυο στιγμές των Uriah Heep, τα Lady In Black και July Morning και δύο ακόμα των μαγικών Caravan, τα Love To Love You (And Tonight Pigs Will Fly) και Winter Wine, όπως και το Don’t Bring Me Down - πλάκα κάνω- το 10538 Overture των Electric Light Orchestra.

Και να ήταν μόνο αυτά… Τώρα, ποιους να πρωτοαναφέρει κανείς με τόσα πολλά και επιτυχημένα ονόματα; Για αρχή, ας βάλουμε δίπλα στους παραπάνω τους Atomic Rooster, που έδωσαν τον τίτλο στη συλλογή με τη συμμετοχή τους Breakthrough, αλλά και τους Cressida, που με το Munich δείχνουν τι σημαίνει το να έχεις στον ήχο σου μαγικά πλήκτρα. Υπάρχουν αρκετά ακόμα μεγάλα έως τεράστια γκρουπ, όπως των Barclay James Harvest, Curved Air, Status Quo, Jade Warrior, Man, Gentle Giant, Pretty Things, Edgar Broughton Band, Family, Procol Harum, Emerson Lake & Palmer, Pink Fairies, Arthur Brown’s Kingdom Come, Thin Lizzy και Traffic.

Ανάμεσα στις πιο αξιοσημείωτες στιγμές ανήκει το Saving It Up For So Long των Samurai, αλλά και το The House on The Hill των Audience, που δείχνει πώς θα ακουγόταν μια περισσότερο προσανατολισμένη στο art και psychedelic rock πλευρά των Jethro Tull. Άλλωστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το τραγούδι αυτό ακολουθεί το Mother Goose της μπάντας του Ian Anderson. Κι από τον Ian μπορούμε να πάμε στον Jon Anderson και τους Yes, που απολαμβάνουμε στο τρυφερό I’ve Seen All Good People και το απίστευτο jazzy Heart of the Sunrise. Μιλώντας όμως για πιο εμφανώς επηρεασμένα από τη jazz τραγούδια, επιβάλλεται να αναφέρουμε τα αληθινά εξαιρετικά Song for the Bearded Lady των Nucleus και Theme Song / En Route / Theme Song (Reprise) των Keef Hartley Band. Φυσικά, στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται οι παραπάνω συμμετοχές των Caravan, όπως και το πανέμορφο Virgin Spring (Single Version) των Mighty Baby, που άνετα θα μπορούσε να είχε γραφτεί από αυτούς.

Όποιος θέλει να (ξανα)βρεθεί πίσω στο 1971 να σηκώσει το χέρι του. Άλλος κανείς;