Δε χρειάζεται καν να πούμε ότι ο Πολωνός Zbigniew Preisner είναι έμπειρος και καταξιωμένος. Είναι αρκετό να αναλογιστεί κάποιος μόνο και μόνο το γεγονός ότι, μεταξύ άλλων, έχει συνθέσει την πρωτότυπη μουσική σε περισσότερες από πενήντα ταινίες, αφήνοντας κατά μέρος τις δουλειές του για το θέατρο, τις ορχηστρικές ή εκείνες για μεμονωμένα όργανα. Για πολλούς, μάλιστα, η κορωνίδα της δημιουργίας του αφορά τη μουσική του στην Τριλογία των Χρωμάτων του συμπατριώτη του Krzysztof Kieślowski. Θα έλεγε, λοιπόν, κανείς ότι με μια τέτοια πορεία, η εκ μέρους του ανάληψη να συνθέσει τη μουσική για την ταινία Man of God της Yelena Popovic θα ήταν μια λίγο - πολύ ανώδυνη εργασία. Κρίνοντας, όμως, εκ του αποτελέσματος, έχω την εντύπωση ότι αυτήν, όπως κι αν θελήσεις να την πεις, μόνο «ανώδυνη» δεν τη λες. Τουλάχιστον μεταφορικά.

Ερχόμενος αντιμέτωπος με την πρόκληση, διότι περί αυτού πρόκειται ακόμα και με τόση εμπειρία, να φτιάξεις τη μουσική για μια αμιγώς μεταφυσική ταινία, ο συνθέτης επέλεξε να ιντριγκάρει ακόμα περισσότερο τον εαυτό του και να τη συνθέσει χωρίς να διαβάσει επιμελώς το σενάριο, αλλά, προφανώς, γνωρίζοντας μόνο τον άξονα γύρω από τον οποίο επρόκειτο να κινηθεί. Ακόμα πιο εύκολο, θα μου πείτε. Λυπάμαι, αλλά δε θα συμφωνούσα ανεπιφύλακτα μαζί σας. Βλέπετε, ούτως ή άλλως, μια μεταφυσική ταινία έχει σαφώς να κάνει με την ποίηση. Μόνο που στην περίπτωση του Man of God η ποίηση δε θα αρκούσε να εξαντλείται στη ματιά του δημιουργού της μουσικής, αλλά να περικλείει και τη ματιά του Δημιουργού πάνω στη ζωή αγίου Νεκταρίου.

Είναι αληθινά δύσκολο να εξηγήσει κάποιος με λόγια το γιατί κρίνεται ως επιτυχημένη μια μουσική ταινίας που είναι πρωτότυπη και όχι soundtrack. Σε κάθε περίπτωση, σημείο αναφοράς πρέπει να αποτελεί το σενάριο. Μόνο που στο Man of God δε μπορεί, κυριολεκτικά τουλάχιστον, να γίνει λόγος για σενάριο. Πείτε το συρραφή γεγονότων, πείτε το βίωση αγάπης, πείτε το όπως θέλετε. Βλέπουμε πώς διαχειρίζεται ο άγιος Νεκτάριος την αδικία και πώς, χωρίς να του δοθεί η ευκαιρία να απολογηθεί, διώκεται γιατί επέμενε να συνδράμει τους κάθε λογής αναξιοπαθούντες, τις πόρνες και τους εχθρούς του. Κι εδώ είναι που «μπαίνει» η χωρίς φτιασιδώματα σκηνοθετική ματιά της Popovic, που, κάθε άλλο παρά συμπτωματικά, βάζει όλο και πιο συχνά τις κάμερες να τραβούν από ψηλά, καθώς η ταινία προχωρά προς το τέλος.

Πάνω σε έναν τέτοιο καμβά, για να είναι επιτυχημένη η μουσική δε θα έπρεπε να ήταν απλά συνοδευτική, αλλά ούτε και φτιαγμένη έτσι ώστε να προκαλέσει περιττή έκλυση συναισθημάτων. Θα έπρεπε να στέκεται πλάι στον πόνο και το μεγαλείο με σεβασμό και διακριτικότητα. Όπως και, τελικά, κάνει. Έχοντας ξεκάθαρο αυτόν το στόχο, ήταν αυτονόητη για τον Preisner η επιπρόσθετη χρήση Ελληνικών μουσικών οργάνων, αλλά και η συμμετοχή της βυζαντινής χορωδίας Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης. Η κατά κανόνα συμφωνική μουσική του Man of God, που κάποιες φορές φέρνει στο νου τις δουλειές της Rachel Portman, διανθίζεται από παραδοσιακά και ηλεκτρονικά ήπιων τόνων στοιχεία, που κατατείνουν στη δημιουργία αναγωγικής ατμόσφαιρας, την οποία επιμελώς επεδίωξε και η παραγωγή των συνιδρυτών της Caldera Records, Stephan Eicke και John Elborg.

Όπως είναι φυσικό, σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις κάποιες συνθέσεις, αν και, οφείλω να ομολογήσω, ότι οι Serenity, Beauty of Aegina και Man of God - End Credits μοιάζουν να στέκουν ένα βήμα μπροστά, μαζί με τις Misery και Loss, που ανήκουν στη Lisa Gerrard και τον Zbigniew Preisner, οι οποίοι είχαν συνεργαστεί πριν τέσσερα χρόνια στο Valley of Shadows. Ιδιαίτερα η δεύτερη από αυτές, στην οποία η πολυβραβευμένη για τα ιδιαίτερα φωνητικά της Lisa, που τόσο αγαπήθηκε και ως μέλος των Dead Can Dance, συνοδευόμενη από τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βαρσοβίας ντύνει με μεγαλειώδη τρόπο ένα θαύμα.

Ο δίσκος, που είναι ο τεσσαρακοστός πέμπτος για την εξειδικευμένη στις μουσικές επενδύσεις ταινιών Caldera Records, συνοδεύεται από βιβλιαράκι με κείμενο του Eicke, ενώ το επιμελημένο artwork ανήκει στον Luis Miguel Rojas.