Το Ιταλικό progressive rock πρέπει κάποια στιγμή να τύχει ιδιαίτερης προσοχής. Δεν ήταν μόνο η λατρεία που έτρεφαν οι γείτονές μας στις Εγγλέζικες μπάντες που μεσουράνησαν στα μέσα των 70's και που γνώρισαν ανέλπιστη επιτυχία εκεί όταν στην πατρίδα τους ήταν παντελώς άγνωστοι, αλλά και το ότι οι Ιταλοί μαέστροι δεν αρκέστηκαν απλώς να αντιγράψουν το στυλ των δαιδαλωδών συνθέσεών τους, αλλά μπόλιασαν τα τραγούδια τους με την πλούσια μουσική τους παράδοση γεννώντας ουκ ολίγες φορές σωστά αριστουργήματα που δυστυχώς παραγκωνίστηκαν στο πέρασμα του χρόνου από την επέλαση των Εγγλέζων στα Ευρωπαϊκά τσαρτς. Βασική αιτία φυσικά ήταν η έλλειψη Αγγλικού στίχου, η μη προώθησή τους εκτός συνόρων από τα label τους και η σύντομη ημερομηνία λήξης τους καθώς μετά το 1975 το πανκ κατασπάραζε με λύσσα τα πάντα στο διάβα του.
Δεν έπαψαν όμως ποτέ να μαγεύουν με την μουσική τους. Και οι πυλώνες της Ιταλικής prog σκηνής ήταν τρεις: οι Premiata Forneria Marconi που τους ξέρετε ήδη (βλ. σχετικό αφιέρωμά μου στο Soundgaze), οι Banco del Mutuo Soccorso και οι Le Orme.
Φτιάχτηκαν στην Marghera (κοντά στη Βενετία) το 1966, από τους Aldo Tagliapietra (εξαιρετικά φωνητικά, κιθάρα), Marino Rebeschini (ντραμς), Nino Smeraldi (lead κιθάρα) and Claudio Galieti (μπάσο). Ονομάστηκαν Le Orme που στα Ιταλικά σημαίνει «τα ίχνη»
Η πρώτη τους ηχογράφηση ήταν το single Senti l'estate che torna, μετά την κυκλοφορία του οποίου ο Rebeschini εγκατέλειψε το group για να κάνει την θητεία του (σηματοδοτώντας τις πολλές αλλαγές στη σύνθεσή τους) και την θέση του παίρνει ο Michi Dei Rossi. Μετά από μια εμφάνιση στο τηλεοπτικό show της RAI Un disco per l'estate θα προστεθεί στο group και ο εξαιρετικός Tony Pagliuca στα keyboards.
Βεβαίως η Ιταλική γλώσσα που χρησιμοποιούν αποκλειστικά στα τραγούδια τους τραγουδισμένη από το άκρως μελωδικό λαρύγγι του Tagliapietra μπορεί μεν να ξενίζει, πλην όμως «δένει» καταπληκτικά με την μουσική τους και ίσως ωθήσει πολλούς από εσάς να μάθουν Ιταλικά για να αποκρυπτογραφήσουν το σαγηνευτικό νόημα των στίχων…
Τούτο όμως δεν θα εμπόδιζε αργότερα μεγαθήρια του εγγλέζικου prog να μαγευτούν από την μουσική τους και να τους βοηθήσουν να ηχογραφήσουν στα Αγγλικά (βλ. παρακάτω).
Από Αριστερά: Nino Smeraldi, Tony Pagliuca, Aldo Tagliapietra, Michi Dei Rossi
Αξίζουν τον θαυμασμό μας για την εναλλαγή ανάμεσα σε έντονα κλασικές επιρροές και μελωδικές ακουστικές κιθάρες, τον αιθέριο ηλεκτρονικό ήχο τους, τα μαγευτικά τους τοπία (όσο φυσικά άντεξαν) που δεν παύουν στιγμή να μας παρασύρουν να περιπλανηθούμε όχι τόσο στους μυθολογικούς κόσμους τους, αλλά αυτούς της ψυχής του καθενός μας και για την υπέρτατη μυσταγωγία που προκαλούν όλα τα ανωτέρω, όπου με αρχιερέα την θεσπέσια κρυστάλλινη φωνή του Aldo Tagliapietra είμαστε έτοιμοι να προσκυνήσουμε αδιαμαρτύρητα…
1.) Ad gloriam (1969)
Track listing: Introduzione - Ad gloriam - Oggi verrà - Milano 1968 - I miei sogni - Mita Mita – Fumo - Senti l'estate che torna - Fiori di giglio - Non so restare solo – Conclusione.
Car Juke Box (CRJLP 00015)
Παραγωγή : Tony Tasinato
Ένα ντεμπούτο που διαρκεί μόλις 35 λεπτά, βυθισμένο βαθιά μέσα στην ψυχεδέλεια όπως τόσοι και τόσοι στην Ευρώπη τότε και με ανάλογο εξώφυλλο διεκδικώντας τον τίτλο ενός από τα καλύτερα του ιταλικού beat. Δεν έχει καμία σημασία η χάλια ηχογράφηση από την φτωχή τους εταιρεία, όταν οι πολύχρωμες κιθάρες άλλοτε φαζαριστές άλλοτε χεντριξικιές (τι περιμένατε άλλωστε;) και οι γεμάτες χρώματα κι αρώματα φάρφιζες αρωματίζουν επικίνδυνα τα ηχεία με μια ψυχεδελική αύρα που δύσκολα την συναντάς σε Ευρωπαϊκή μπάντα κείνης της εποχής.
Αυτό εισπράττουμε από το ομώνυμο Ad gloriam όπου τα αιθέρια πλήκτρα και τα φωνητικά που είναι σκέτη απόλαυση (όπως και σε όλο τον δίσκο) δείχνουν ότι είχαν τα κότσια να οδεύσουν «προς τη δόξα» κάνοντας το κομμάτι αυτό αναλλοίωτο στο χρόνο. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που το 2000 ο Ιρλανδός DJ David Holmes το διασκεύασε ως 69 Police στο album του Bow Down to the Exit Sign και ο έκρυθμος σκηνοθέτης Steven Soderbergh το συμπεριέλαβε στο φινάλε του άκρως γκανγκστερικού Ocean’s Eleven. Από την άλλη διερωτόμαστε γιατί το Milano 1968 δεν μπήκε στα Pebbles, γιατί οι Seeds του Future, οι Baroques και οι Strawberry Alarm Clock δεν κατάφεραν να γράψουν ένα κόσμημα σαν το πεντάλεπτο Non so restare solo βασισμένο σε ένα σκοπό στο πιάνο από τους Beach Boys και πώς γίνεται μια παιδική φωνή να απαγγέλει γλυκά μέσα σε πολύχρωμες φλογέρες και τσέλα σε μπαρόκ ατμόσφαιρα στο Fiori di giglio κλείνοντας και λίγο το μάτι στο Da Capo κι ας μην υπάρχει χώρος για τραγούδι από τον Tagliapietra, η μουσική τα λέει όλα!
Τα εφέ καταιγίδας πολύ πριν τους Doors που εισάγουν το Oggi verrà εντρυφούν στην πλούσια Ιταλική αναγεννησιακή παράδοση, οι Byrds και οι ανάποδες κιθάρες έχουν κάνει σωστά την δουλειά τους στο I miei sogni και το λαχανιασμένο hammond μαζί με τα μουγκρητά καθιστούν το Fumo ίσως το πιο ψυχεδελικό κομμάτι του δίσκου. Όσο για το Mita Mita, γράφτηκε στην Ιταλία, όχι στο San Fransisco, με όμορφες πινελιές στο τσέλο από τον Galieti και στο harpsichord από τον Pagliuca.
Και με τέτοιες κορυφώσεις δεν μας πειράζει που προσπερνάμε το Introduzione (ένα τηλέφωνο καλείται από αναλογικό πίνακα με wah - wah κιθάρες), το Senti l'estate che torna (ένα σέικ που θυμίζει Τζανετάκο) και τον επίλογο Conclusione όπου όλοι μαζί μας χαιρετάνε βγάζοντας «συμπέρασμα» για αυτά που ακούσαμε μόλις για δυο λεπτά, με ένα γλυκό πιανάκι και βήματα με την πόρτα να κλείνει και έτσι χωρίς να το ξέρουν, αποχαιρετούν τον παλιό τους εαυτό και τον κλειδώνουν…
Και τούτο γιατί αφενός τον επόμενο χρόνο υπογράφουν στην Philips, αφετέρου τούτο το ψυχεδελικό διαμάντι δεν θα κρατούσε για πολύ. Για την ακρίβεια ανατρέπεται από το αμέσως επόμενο άλμπουμ, αλλά οι ίδιοι εδώ δεν δείχνουν να έχουν ιδέα…
(***)
2.) Collage (1970)
Track listing: Collage - Era inverno - Cemento armato - Sguardo verso il cielo - Evasione totale – Immagini - Morte di un fiore.
Philips (6323 007)
Παραγωγή : Gian Piero Reverberi
Η έλευση του παραγωγού Gian Piero Reverberi που θα τους συντροφεύσει για πολλά χρόνια (και σαν άτυπο τέταρτο μέλος καθώς ήταν εξαιρετικός πιανίστας) και η αποχώρηση των Smeraldi και Galieti λόγω στρατού (αχ θητεία τι ταλέντα έχεις «κόψει» πάνω στη φόρα τους…) τους καθιστά πλέον τρίο, με τον Tagliapietra να αναλαμβάνει και την κιθάρα και το μπάσο (το οποίο το παίζει πολύ «γεμάτα» που ώρες – ώρες μοιάζει με άταστο). Οι τρείς τους μπορεί να χαμογελούν στο εξώφυλλο έξω από μια εκκλησία (;), πλην όμως ο ήχος τους σε τούτο το 2ο άλμπουμ βασίζεται στα keyboards, γίνεται πιο πλούσιος και πολύπλοκος και με τα εξαιρετικά φωνητικά του Tagliapietra «παίρνει ακόμα περισσότερο». Η ψυχεδέλεια έφυγε γρήγορα, όμως δεν έρχεται ακόμα το προγκρέσιβ…
Αυτό όμως που εδώ γίνεται αμέσως φανερό είναι ότι επηρεάστηκαν πολύ από το In a Gadda Da Vida, αφού το ανακατεύουν σχεδόν σε όλα τα τραγούδια και το κλίνουν σε όλες τις πτώσεις του.
Πάρτε για παράδειγμα το βασισμένο στο εκκλησιαστικό όργανο ινστρουμενταλ Collage, το Era inverno («ήταν ο χειμώνας») που περικλείει μια κουβέντα ανάμεσα σε έναν άντρα και μια πόρνη, το επτάλεπτο Cemento armato («μπετόν αρμέ»), την κορύφωση του δίσκου Sguardo verso il cielo («βλέμμα στον ουρανό») και το επτάλεπτο ινστρουμενταλ Evasione totale με εφέ μηχανής εργοστασίου πολλά χρόνια πριν το Welcome to the Machine των Floyd, όπου τα γεμάτα έκο κημπορντς του Pagliuca επιδίδονται σε ατέλειωτα space θέματα, όμως και αυτό κάπου κουράζει αλλά… ακόμα και εδώ στην Ελλάδα τέτοια άκουγαν τότε…
Στο δε Immagini μόλις για 3 λεπτά ξαναζούν οι Le Orme του πρώτου δίσκου κάνοντάς το εντελώς αταίριαστο με τον υπόλοιπο και το Morte di un fiore («ο θάνατος του άνθους») δεν είναι παρά ένα μικρό δείγμα του πώς θα εξελισσόταν η ιταλική ποπ μουσική σκηνή στα σέβεντις βλ. Celentano, Dalla κλπ., αλλά δεν ήρθαμε να ακούσουμε τέτοια εδώ…
Παρότι το airplay της RAI ανέβασε το album στο top 10 των charts της Ιταλίας, οι φίλοι μας φαίνονται μπερδεμένοι από τις ροκ καταβολές τους και από τα κατάλοιπα του προηγούμενου δίσκου και έχουν μπροστά τους τα προγκ στοιχεία, αλλά δεν ξέρουν ακόμα πώς να τα χρησιμοποιήσουν και πειραματίζονται για να δουν τι τους κάνει και τι θα πετάξουν…
(**½)
3.) Uomo di pezza (1972)
Track listing: Una dolcezza nuova - Gioco di bimba - La porta chiusa - Breve imagine - Figure di cartone - Aspettando l’alba – Alienazione.
Philips (6323 013)
Παραγωγή : Gian Piero Reverberi
Αποτελεί άξιον απορίας πώς ο ογκόλιθος Peter Hammill μετά από μια τουρνέ στην Αγγλία τον Δεκέμβριο του 1972 όπου έπαιζαν support, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ώστε έσπευσε αμέσως να τους βοηθήσει, παρότι δεν ανιχνεύουμε στα τραγούδια τους ούτε μια στιγμή επιρροής από τους Van der Graaf (συνεργάστηκαν όμως και με τον σαξοφωνίστα τους David Jackson το 2004). Μάλλον σε τούτο τον δίσκο κλίνουν προς τους ELP και παρότι τιτλοφορήθηκε «Ένας άνθρωπος κουρέλι» και παρότι διαρκεί λίγο παραπάνω από μισή ώρα, ανέβηκε στην κορυφή των Ιταλικών τσαρτς (χρυσός δίσκος) και άξια τους κατέστησε σουπερσταρς στη χώρα τους.
Δικαίως λοιπόν εδώ πλέον βλέπουμε μια αξιοπρεπή καθόλα μπάντα που έχει αφομοιώσει περίφημα ό,τι είναι να αφομοιώσει (κυρίως τα όμορφα ψυχεδελικά στοιχεία που δίνουν άλλη αίσθηση στον δίσκο και σωστά τα ξαναπιάνουν) και έχει απαλλαγεί από τα περιττά με ένα τελείως προσωπικό ύφος που ολοένα και προσεγγίζει περισσότερο το προγκ και επιτέλους στο τέλος το αγκαλιάζει. Τα φωνητικά του Tagliapietra θυμίζουν τον Anderson των Yes και τούτο τα κάνει ακόμα πιο πολύτιμα! Τα κημπορντς έχουν βρει επιτέλους το δρόμο τους, οι αρμονίες και μελωδίες τους είναι καταπληκτικές καθότι δεν γίνεται Ιταλός και να μην βγάλει μελωδικό κομμάτι!!
Και μιλώντας αυστηρώς προσωπικά θεωρώ το Figure di cartone την ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥΣ ever, όπου μια χαρτονένια φιγούρα ζωντανεύει και μας αφηγείται ιστορίες που παρακολουθούμε αποσβολωμένοι, με φοβερά αέρινα φωνητικά που δεν βαρέθηκα ποτέ να ακούω από όλα τα τραγούδια τους και που δείχνει την μαεστρία των Ιταλών στο canzone. Θα μπορούσε να λείπει η παραμόρφωση από τα κήμπορντς πάντως…
Το βασισμένο σε σύνθεση του Bach Una dolcezza nuova με καταπληκτικό πιάνο από τον Reverberi αρχίζει να αποκαλύπτει δαιδαλώδεις διάδρομους, τους οποίους διαβαίνουν συγκρατημένα, κάτι που δεν συμβαίνει στο ινστρουμένταλ Alienazione όπου αποφασίζουν θαρρετά να χαθούν έστω και για λίγο στους λαβύρινθους του προγκ, δείχνοντας ότι έχουν και ικανότητες και έμπνευση με περφεξιονισμούς στα κήμπορντς και τεχνοκρατισμούς στην μελωδία, προσεγγίζοντας όσο ποτέ άλλοτε τους ELP. Θυμούνται όμως και τους Nice στο επτάλεπτο La porta chiusa, με ενσωματωμένη μια παράξενη ωδή που καθοδηγεί όλο το κομμάτι και γενικά δείχνουν ότι η Αγγλική σκηνή δεν τους έχει αφήσει ανεπηρέαστους, άλλωστε ποιόν άφηνε αδιάφορο εκείνη την εποχή;
Το πανέμορφο βαλσάκι Gioco di bimba με το γλυκό μαντολίνο αποτελεί άλλη μια κορύφωση του δίσκου με τα ψυχεδελικά του χρώματα να μην ενοχλούν καθόλου όταν συνοδεύονται από τόσο υπέροχη φωνή (που σε ένα σημείο την θαυμάζουμε και α καπέλλα), ενώ το μπαρόκ Breve immagine με τα εκκλησιαστικά του πλήκτρα γαληνεύει κι ας προσεγγίζουν τα φωνητικά τον Ντέμη Ρούσσο (!). Απομένει μια ανάλαφρη ψυχεδελική στιγμή γεμάτη χρώματα κι αρώματα που ακούει στο Aspettando l’alba.
Η αλλαγή τους εδώ δεν φαίνεται μόνο στα τραγούδια τους αλλά και στον καταπληκτικό πίνακα του Walter Mac Mazzieri σε σχέδιο του Mario Convertino με διάχυτη την απελπισία στα πρόσωπα που κοσμεί το εξώφυλλο.
Ένας δίσκος που θα μπορούσε να παιχτεί σε ένα προγκ φεστιβάλ αλλά και στο San Remo!! Εδώ σοβαρεύουν επικίνδυνα τα πράγματα και προετοιμαζόμαστε πλέον για το τι θα ακούσουμε…
(***)
4.) Felona e Sorona (1973)
Track listing: Sospesi nell'incredibile (In between) – Felona - La solitudine di chi protegge il mondo (The loneliness of those who protect the world) - L'equilibrio (The Balance) – Sorona - Attesa inerte - Ritratto di un mattino (Portrait of a morning) - All'infuori del tempo - Ritorno al nulla (Return to Naught).
Philips (6323 023)
Παραγωγή : Gian Piero Reverberi
Επιτέλους! Βρισκόμαστε στο 1973, στην Αγγλία βγαίνουν το ένα μετά το άλλο τα αριστουργήματα και οι φίλοι μας συνταυτίζονται με τούτο τον δίσκο σε κόνσεπτ μορφή αφηγούμενοι την ιστορία δύο φανταστικών πλανητών του λαμπερού Felona και του σκοτεινού και γεμάτου επιδημίες και καταστροφές Sorona που δεν συναντιούνται ποτέ και που θεωρείται δικαίως η κορυφαία τους στιγμή. Ορθώς λοιπόν το ίντερνετ χαρακτηρίζει τούτο το άλμπουμ ως «…mainly keyboard - and synth - driven, producing gloomy and spacey effects…», καθώς ξεφεύγουν από το φάντασμα των ELP που στοίχειωνε το προηγούμενο τολμώντας να τους κοιτούν στα ίσα!! Τα κομμάτια διαδέχονται σε μίξη το ένα με το άλλο χωρίς διακοπή (σχολή των Floyd βλέπετε…) και όλοι οι μουσικοί εδώ δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους βγάζοντας ασύλληπτες αρμονίες! Ήταν καιρός να βάλουν και αυτοί το δικό τους λιθαράκι στην περίφημη ιταλική σχολή του προγκ και το κατάφεραν θαυμάσια με τούτο τον δίσκο πλαισιωμένο από το υπέροχο εξώφυλλο του Lanfranco Frigeri που πρώτευσε και πάλι στα Ιταλικά τσαρτς!!
Τι να ξεχωρίσω εδώ; Το εφάμιλλο της λάμψης του ενός πλανήτη Felona με τις χαρμόσυνες καμπάνες; Το επίσης δίλεπτο κέντημα με υπέροχη φωνή La solitudine di chi protegge il mondo που (πολύ πριν ανακαλύψουμε τους Jedi…) υμνεί κάποιους φανταστικούς φρουρούς του σύμπαντος; Την γεμάτη πόνο και μελαγχολία σκοτεινιά του μοχθηρού αντίπαλου πλανήτη Sorona που καταργεί κάθε προσπάθεια να τον προσεγγίσουμε από τον φόβο να πλημμυρίσει απόγνωση η ψυχή μας; Ή το πιο ψυχεδελικό κομμάτι του δίσκου Ritratto di un mattino;
Δεν περνούν όμως απαρατήρητες και οι δυο σπουδές τους στους ELP: Το πιο παράξενο κομμάτι του δίσκου Attesa inerte με μια μικρή θεατρικότητα να ελλοχεύει και το χαρντροκίζον ινστρουμένταλ Ritorno al nulla. Ούτε φυσικά λανθάνει της προσοχής μας το οκτάλεπτο Sospesi nell'incredibile με υπέροχα φωνητικά και το μπάσο να οδηγεί με το βασικό «μεταλλικό» θέμα του αλλά ούτε και η κορύφωση στα κλαβιέ του βιρτουόζου πλέον Pagliuca στο L'equilibrio. Όμως και πάλι εδώ η ποπ πινελιά All'infuori del tempo μας αφήνει αδιάφορούς καθώς μεγαλουργούσε κείνη την εποχή με τους άξιους Celentano και Dalla.
Τον ίδιο χρόνο κάνουν την πρώτη τους (αυτόνομη) περιοδεία στη Μεγ. Βρετανία, με εμφανίσεις στο Marquee Club και το Commonwealth Institute. Επιστρέφοντας στην Ιταλία, όπου ήταν το πιο δημοφιλές live group εκείνη την εποχή (1974) βγάζουν το live In concerto από το Teatro Brancaccio της Ρώμης που γνώρισε αξιόλογη επιτυχία και που περιείχε και το ακυκλοφόρητο 21 λεπτών Truck of fire (στη μόδα της εποχής…).
Τούτο το αριστουργηματικό 4ο άλμπουμ τους, επανηχογραφήθηκε υπό την αιγίδα του Peter Hammill με Αγγλικούς στίχους σε κάποια τραγούδια (τους παραθέτω σε παρένθεση στο Track listing) και επανεκδόθηκε το 1974 στην Αγγλία από την Charisma (ποια άλλη;) με μέτρια επιτυχία.
(****)
5.) Contrappunti (1974)
Track listing: Contrappunti – Frutto acerbo – Aliante – India – La fabbricante d'angeli - Notturno – Maggio.
Philips (6323 035)
Παραγωγή : Gian Piero Reverberi
Όταν ο διάδοχος τους προηγούμενου magnum opus τους τιτλοφορείται «αντίστιξη» και συνοδεύεται από ένα απαίσιο εξώφυλλο, τότε δικαίως μας πιάνουν τα διαόλια: τα τρία instrumental Contrappunti, Aliante και Notturno χαλάνε την συνταγή και φιλούν εκεί που έφτυναν, αντιγράφοντας ασύστολα τους ELP και ο άκρατος τεχνοκρατισμός στα κήμπορντς του Pagliuca κάνει τον δίσκο κουραστικό.
Όμως και πάλι η φωνή του Tagliapietra σώζει την κατάσταση στο φολκ Frutto acerbo και στο India με τις όμορφες ψυχεδελικές γραμμές όπου ξανακούμε τους Orme που ξέραμε: καθάριους, μελωδικούς, πολύχρωμους.
Δεν μας συγκινεί ούτε το πεντάλεπτο La fabbricante d'angeli που καλώς απορρίφθηκε από τον προηγούμενο δίσκο, ούτε το οχτάλεπτο Maggio με αταίριαστους, άκομψους και ακατάλληλους για το γκρουπ που γνωρίζουμε και αγαπάμε αυτοσχεδιασμούς, αλλά ευτυχώς σε κάποια στιγμή μπαίνει η υπέροχη φωνή και γλυκαίνει την αγκαθωτή επιφάνεια των κήμπορντς αλλά γιατί τόση μεγάλη τεχνοκρατική εισαγωγή για να θάψει ένα τόσο καλό τραγούδι; Και εδώ οι Yes μεγαλουργούν (τελικά είναι παράξενο πως τους διάλεξε ο Hammill αφού ούτε για δείγμα δεν φέρνουν στην μπάντα του…).
Καλός δίσκος αλλά μετά τον προκάτοχό του περιμέναμε περισσότερα από το να ακούμε λουστραρισμένο ό,τι περίσσεψε γιατί όταν δεν υπάρχει ψαχνό, οι σάλτσες είναι περιττές!
Γιατί δεν επανέλαβαν την προηγούμενη κορύφωσή τους; Κουράστηκαν ή «κάηκαν»;
Μάλλον και τα δύο. Μην ξεχνάμε είμαστε στο 1974 και το προγκ στην Βρετανία αρχίζει να πνέει τα λοίσθια…
(***)
6.) Smogmagica (1975)
Track listing: Los Angeles – Amico di ieri – Ora o mai più – Laserium Floyd – Primi passi - Immensa distesa – Amanti di città – L'uomo del pianino – Laurel canyon.
Philips (6323 041)
Παραγωγή : Gian Piero Reverberi
Γύρω τους όλα άλλαζαν και έπρεπε κάτι να κάνουν κι αυτοί. Τι πιο φυσικό λοιπόν από το να μετακομίσουν στο Los Angeles για να φτιάξουν τούτο τον δίσκο που είναι και ο τελευταίος με τον Reverberi στην καρέκλα του παραγωγού και να περιορίσουν την κυριαρχία των keyboards καθώς η κιθάρα του φανταστικού Tolo Marton (πρώην Raptus) που προστέθηκε ως τέταρτο μέλος πρωταγωνιστεί και τους περνά σε ροκ ακροατήρια με περισσή αξιοπρέπεια και δεξιοτεχνία, γι΄ αυτό και τον συμπεριλαμβάνω εδώ.
Έτσι δικαιολογείται το επτάλεπτο Los Angeles να ξύνει τους Uriah Heep παραγκωνίζοντας την υπέροχη φωνή του Tagliapietra, όπως και το Amanti di città με τα απόκοσμα φωνητικά (σαν να έχει εισπνεύσει ήλιον) και καλές κιθάρες, το πολύ καλό σλόου Amico di ieri και το Ora o mai più με την ωραία σλαιντ. Για όλα τα υπόλοιπα υπάρχει πάντα ο Celentano και η ξακουστή ιταλική σχολή του canzone! Τι πάνε να την μιμηθούν εδώ;
Ναι μεν δεν ποπίστηκαν ανεπανόρθωτα όπως οι Genesis, αλλά δεν είναι αυτοί οι Orme που ξέρουμε. Ακόμα και η υπέροχη φωνή του Tagliapietra ακούγεται αλλαγμένη και πολύ «περιφραγμένη». Εδώ έχουμε μια νέα ροκ μπάντα που δεν μας ξενίζει, το αντίθετο μάλιστα, αλλά δεν τα καταφέρνει και πάντα και τόσο καλά. Όσο για τον τίτλο «μαγικό σύννεφο» και το εξώφυλλο του Paul Whitehead με μια μικρογραφία ενός πάρκου μέσα σε μια πόλη, μόνο μαγικά δεν είναι τα πράγματα εδώ…
(**½)
7.) Verità nascoste (1976)
Track listing: Insieme al concerto - In ottobre - Verità nascoste - Vedi Amsterdam - Regina al Troubadour - Radiofelicità - I salmoni - Il gradino più stretto del cielo.
Philips (6323 045)
Παραγωγή : Le Orme
Ευτυχώς εδώ θυμήθηκαν τον καλό εαυτό τους σε έναν πολύ καλά ηχογραφημένο πανέμορφο δίσκο για τελευταία φορά με τους οι τέσσερείς τους δίπλα σε ένα φερμουάρ που χάσκει. Ο Marton αντικαταστάθηκε από τον εξίσου προικισμένο κιθαρίστα Germano Serafin και όλοι τους έβγαλαν τούτο το τελευταίο αξιόλογο album τους για τα 70’s. Μόνο που εδώ διπλώνουν τον ροκ μανδύα τους και επανέρχονται στα προγκ πεδία που γνωρίζουν καλά, προσθέτουν την Ιταλιάνικη μελωδία και βγάζουν έναν πολύ καλό δίσκο που σηματοδοτεί όμως και το τέλος μιας εποχής γι΄ αυτούς, έστω και αν η εμμονή με τις πίστες των ντισκοτέκ δείχνει να τους κατακτά στο επτάλεπτο Regina al Troubadour που πήγε καλά και ως σίνγκλ και στο Radiofelicità.
Και πάλι ο Peter Hammill μετέφρασε το δίσκο στα αγγλικά με τους τίτλους: Friend of yesterday, Secret truths, Happyradio and see Amsterdam, Queen to troubadour, The step most narrow in the sky, In october, With to the concert, πλην όμως η συγκεκριμένη έκδοση κυκλοφόρησε μόνο ως bootleg.
Ξεχωρίζουν τα εξάλεπτα Insieme al concerto και In ottobre και η έξοχη μπαλάντα Verità nascoste που πραγματικά μόνο «μυστικές αλήθειες» μας αποκαλύπτει!!
Είναι η χρονιά που οι γότθοι του πάνκ καθαρίζουν τα φλογοβόλα τους πριν κατακάψουν τα πάντα, αλλά οι φίλοι μας το βιολί τους…
(***)
Διαλύθηκαν το 1982 καθόσον με τα επόμενα άλμπουμ τους προσέγγιζαν την Ιταλική ποπ (και λογικό ήταν άλλωστε, πώς θα ζούσαν;) για να αναγεννηθούν από το 1990 και μετά με διάφορες συνθέσεις κυκλοφορώντας άλλα αδιάφορα και άλλα αξιόλογα άλμπουμ που όμως δεν έφτασαν ποτέ όσα έγραψαν έως το 1974…
Έγραψα πιο πάνω ότι δεν υπάρχει προικισμένος Ιταλός συνθέτης χωρίς έστω και μια γλυκιά μελωδία στο ενεργητικό του. Και τούτοι οι Βενετσιάνοι μαέστροι φρόντισαν με περισσή επιμέλεια και ευλάβεια να σαγηνεύσουν τ΄ αυτιά μας παρέχοντάς μας ίσως τις πιο μελωδικές ούγιες που έβγαλε ποτέ το Ευρωπαϊκό πλην Βρετανίας προγκ, επιβεβαιώνοντας στο έπακρο τον ανωτέρω ισχυρισμό.
Avanti!
Γιώργος Δ. Δημόπουλος
ΠΗΓΕΣ:
Wikipedia
YouTube
Discogs
Rockmachine.gr
italianprog.com
