Print this page
Πέμπτη, 22 Αυγούστου 2019 14:25

MEMORY LANE: Rage Against The Machine - Ένας πρωτόγνωρος ήχος σαν σφαίρα στο κεφάλι

Written by 

Για τα πάντα υπάρχει κάποιος πλέον κατάλληλος, βέλτιστος θα έλεγε κανείς, χρόνος για να συμβούν. Όσον αφορά τη μουσική και τα μουσικά έργα, που κατά κανόνα μας ενδιαφέρουν περισσότερο σε αυτόν τον ταπεινό χώρο του διαδικτύου, δεν αρκεί μόνο να δημιουργηθούν στη "σωστή" στιγμή, αλλά και να βρουν τους πιο ταιριαστούς παραλήπτες, αυτούς που θα πιάσουν το νόημα εξαρχής και θα συνδεθούν πιο άμεσα με τον ήχο, τον στίχο και την εικόνα (δευτερευόντως ίσως, αλλά αναπόφευκτα στη σύγχρονη εποχή). Λαμβάνοντας την αφορμή από την επερχόμενη συναυλία των Prophets Of Rage στην Αθήνα (27/8), ήθελα να σας γράψω για έναν τέτοιο δίσκο, σε πιο προσωπικό τόνο από ότι συνήθως προτιμώ να χρησιμοποιώ, σαν να μεταφέρω ένα φανταστικό προσωπικό blog στο Soundgaze. Μάλιστα, οι τρεις μίνι ιστορίες που θα διαβάσετε έχουν ένα συγκεκριμένο κομμάτι ως συνδετικό κρίκο. Γιατί τώρα και γιατί εδώ, ίσως αναρωτηθείτε. Απαντώ χωρίς καν να περιμένω την ερώτηση: διότι το εν λόγω ομώνυμο ντεμπούτο των Rage Against The Machine με σημάδεψε σε τέτοιο βαθμό που ακόμη και σήμερα ανατρέχω σε αυτό χωρίς να με κυριεύει απαραίτητα η (έτσι κι αλλιώς υπαρκτή, βεβαίως) νοσταλγία. Ξέρω όμως πως θα ακούσω ένα δίσκο που άντεξε στον χρόνο και "καλογέρασε"μαζί μου. Επίσης, καλοκαιράκι είναι ακόμη και η άμμος δεν έχει φύγει από τα πόδια, οπότε μου δικαιολογώ μια χαλαρότερη γραφή και θεματολογία.

 

Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, πάντα μιλώντας για τη μουσική, στη δεκαετία του '90, εκεί προς τις αρχές της. Η μουσική πληροφόρηση ήταν λιγότερο χαοτική, το MTV τιμούσε και με το παραπάνω το πρώτο γράμμα του ονόματός του και οι ήχοι που ακούγονταν από τις τηλεοράσεις και τα ραδιόφωνά μας αποδείχθηκαν ικανοί για να καθορίσουν ανεπανόρθωτα τα ανήσυχα μυαλά μας. Με την χρονοκάψουλά μου, λοιπόν, φτιάχνω το κλίμα και σας μεταφέρω στο 1993, όπου ο γυμνασιόπαις Μιχαλάκης διαπρέπει στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα, προσπαθεί να χωρέσει το αγαπημένο του μπασκετάκι στις δραστηριότητες του με αμφίβολα αποτελέσματα, αλλά κυρίως αρχίζει πλέον να αναζητά διέξοδο στη μουσική. Η πατρική δισκοθήκη απαρτιζόταν από ήχους ελληνικούς των προηγούμενων δεκαετιών, κανένα πρόβλημα βεβαίως αλλά δεν τα ένιωθα "δικά μου" ακούσματα. Κάπου εκεί λοιπόν μπήκε στο σπίτι το πρώτο CD player - ένα Aiwa deck που, εντελώς πληροφοριακά, δεν μας έχει δώσει ακόμη το λειτουργικό δικαίωμα να το αποχωριστούμε! Αν και τα LP τότε κόστιζαν σαφώς λιγότερο από την νεοεισελθούσα τεχνολογία, τα CD ως πιο σύγχρονα εξέφραζαν περισσότερο την εποχή. Μαζί με τα πατρικά ελληνικά και τα μοντέρνα ποπάκια, άρχιζαν κάπως να παρεισφρύουν και σκληρότερα ακούσματα στο μικρό ως τότε ρεπερτόριο μου. Ήταν αυτός ο ήχος της ηλεκτρικής κιθάρας που μου άσκησε μια ιδιαίτερη μαγεία και με έκανε να ψάχνω μουσικές που να περιέχουν αυτόν τον υπέροχα έντονο ήχο. Έτσι μπήκαν στη ζωή μου οι Scorpions, οι Metallica, οι Iron Maiden, οι Nirvana και οι Pearl Jam, για να αναφέρω κάποια ενδεικτικά σημεία εκκίνησης. Επιρροές από δικούς και οικείους ουσιαστικά δεν υπήρχαν, οπότε η εξάρτηση από τα media της εποχής ήταν σχεδόν αποκλειστική. Ο τηλεοπτικός Seven X, με εκπομπές πρωτοποριακές για την ελληνική πραγματικότητα, είχε εντάξει στο μεσημεριανό του πρόγραμμα μια ωριαία εκπομπή ονόματι Rock Hour (με σήμα το Summer Song του Joe Satriani!), όπου μαθαίναμε κυρίως εναλλακτική ροκ μπαλίτσα, με μια μικρή μεταλλική δόση ενίοτε προς το τέλος της ώρας.

 

Το επόμενο σκηνικό δεν θα φύγει ποτέ από το μυαλό μου. Το βίντεο κλιπ δείχνει μια μπάντα να παίζει ζωντανά σε ένα στούντιο. Το κομμάτι αρχίζει με μια βασική μπασογραμμή και το πλάνο περιλαμβάνει μόνο το μπάσο. Η κάμερα μετακινείται προς τον τραγουδιστή, περιτριγυρίζοντάς τον όσο εκείνος ραπάρει λέξεις με έντονο πολιτικοποιημένο νόημα όπως "σβάστικα" και "προπαγάνδα" πάνω από μια ξεκάθαρα rock με πολύ από funk ενορχήστρωση… αλλά αυτό που ακούγεται από πίσω σαν πριονοκορδέλα, από πού ακριβώς προέρχεται;; Απότομα ακούγεται λίγο μετά ο γνώριμος και αγαπημένος ήχος της ηλεκτρικής κιθάρας σε κάτι που μοιάζει με ρεφρέν. Το πλάνο μεταφέρεται στον κιθαρίστα και τον ενισχυτή του, ο οποίος και σολάρει παράγοντας ήχους που περισσότερο σε scratching φέρνουν παρά σε κιθάρα, ιδανικούς για να ανεμίζει το κοντό ράστα μαλλί του ο Zack de la Rocha (όπως μάθαμε αργότερα ότι έλεγαν τον τραγουδιστή). Φανταστείτε την αμηχανία ενός νεαρού ροκά που έχει μάθει πως η κιθάρα ακούγεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο, ξάφνου να ανακαλύπτει πως μπορείς να παίξεις τόσο δημιουργικά μαζί της! "Πώς το κάνει;;", η μόνιμη απορία για το επόμενο διάστημα… Το κομμάτι συνεχίζεται με άλλο ένα κουπλέ/ρεφρέν, για να αλλάξει μετά από μια ανάσα δραστικά… η μπάντα πλέον χτυπιέται και σφύζει από ενέργεια που στο μυαλό ενός 14χρονου έμοιαζε οικεία, ένιωθε πως μπορούσε να εκφράσει την εφηβική οργή του μέσα από αυτήν. Μέσα σε όλα, η οργασμική επανάληψη του στίχου/τίτλου "Bullet in the head" και το μνημειώδες κλείσιμο του κομματιού με έκαναν να εκδώσω την τελική ετυμηγορία: πρέπει να βρω ποιοι είναι αυτοί και πώς μπορούσα να ακούσω περισσότερα! Λεπτομέρειες όπως το μπλουζάκι "Fuct" (αντί για Ford) του Zach, ο μελετημένος φωτισμός και η υπερκινητική κάμερα έβαζαν ακόμη εντονότερες πινελιές στο μύθο που δημιούργησα στο μυαλό μου. Εννοείται πως έκτοτε δεν υπήρχε περίπτωση να παίξει αυτό το βίντεο και να αλλάξει ο σταθμός…

Οκ βρέθηκε εύκολα το όνομα της μπάντας και ο τίτλος του κομματιού… Όμως τότε δεν είχαμε τις σημερινές ευκολίες (βλέπε ίντερνετ) ώστε να ακούσουμε αλλά δείγματα από τον οποιοδήποτε δίσκο, αν δεν τον αγοράζαμε. Ή αν, εντελώς τυχαίο παράδειγμα, τον ακούγαμε στο δισκοπωλείο λίγο πριν… Έτσι έγινε και με το ντεμπούτο των Rage Against The Machine. Τα σημερινά Νότος στον Πειραιά ήταν κάποτε τα πολυκαταστήματα Μαρινόπουλος, τα οποία είχαν εντάξει υπό την σκέπη τους ένα μικρό παράρτημα του αθηναϊκού δισκοπωλείου Μετρόπολις. Κάποιες από τις πρώτες αγορές σε CD έγιναν σε εκείνο το κατάστημα, που διέθετε ένα μικρό αλλά μάλλον ενημερωμένο τμήμα "εναλλακτικής ξένης μουσικής". Εκείνη τη μέρα είχα πάει αποφασισμένος να μη φύγω από το μαγαζί με άδεια χέρια. Αμφιταλαντευόμουν μεταξύ του RATM με το δυνατό ασπρόμαυρο εξώφυλλο και ενός άλλου δίσκου που, ευνόητα, αδυνατώ να θυμηθώ. Κρατούσα και τα δύο CD στα χέρια μου, όταν αδιευκρίνιστης ταυτότητας ανώτερη δύναμη έβαλε στα ηχεία του καταστήματος το Bombtrack. Νομίζω ότι δεν χρειάστηκαν παραπάνω από λίγα δευτερόλεπτα για να πάρω την απόφαση που έπρεπε, αφού αναγνώρισα με ευκολία τον ήχο που μαγάριζε τα αυτιά των πελατών. Βέβαια μέχρι να μεταβώ στο ταμείο, άφησα να περάσουν 4-5 ακόμη κομμάτια, μέχρι να ξεκινήσει το Bullet In The Head και να αποφασίσω πως αρκετά άκουσα, πείστηκα και με το παραπάνω να αγοράσω και καλό θα ήταν να συνεχίσω πλέον την ακρόαση σε πιο ιδιωτικό περιβάλλον. Ως αποτέλεσμα των πολλαπλών ακροάσεων, νομίζω πως ακόμη και σήμερα μπορώ να αναπαράγω στο μυαλό μου τους περισσότερους στίχους του δίσκου - οι οποίοι, όπως ξέρετε, απαρτίζουν ολόκληρο μυθιστόρημα ως ποσότητα…

Φεύγουμε από το 1992 και μεταφερόμαστε στο 2000. Ανακοινώνεται πως οι Rage Against The Machine θα έρθουν στην Ελλάδα για μια συναυλία, 14 Ιουνίου στο θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη. Μια συναυλία που ονειρευόμουν από εκείνη την πρώτη φορά που είδα εκείνο το βίντεο κλιπ θα συνέβαινε στην περιοχή μας και θα είχα την ευκαιρία να βιώσω και ζωντανά την ένταση που ένιωθα με τη μουσική τους. Και να φωνάξω βέβαια με όλη μου τη δύναμη, μαζί με μερικές χιλιάδες ακόμη, τους στίχους που άκουγα μόνο από τα CD ως τότε (και από κάνα live στο MTV). Όλα καλά ως εδώ, πέρα από μια μικρή λεπτομέρεια: ακόμη βρισκόμουν στην αγαπημένη Πάτρα για σπουδές και η συγκεκριμένη ημερομηνία έπεφτε πάνω σε μια κρίσιμη εξεταστική περίοδο, μια από τις τελευταίες μου, όπως απεδείχθη ευτυχώς. Μετά από αρκετή σκέψη και πολλές ενοχές, επέλεξα τελικώς να μην κάνω το ταξίδι στην Αθήνα και να αφοσιωθώ στη μελέτη μου (τότε βρήκα να το παίξω μελετηρός, τρομάρα μου…) για το επερχόμενο μάθημα. Όχι, δεν θυμάμαι περί τίνος μαθήματος επρόκειτο, ούτε αν τελικά το πέρασα και με τι βαθμό. Ανούσιες λεπτομέρειες, παιδιά! Θυμάμαι όμως πολύ καλά πως εκείνο το βράδυ ήμουν σε αναμμένα κάρβουνα μην μπορώντας να συνειδητοποιήσω το λάθος που έκανα. Όπως επίσης θυμάμαι την στιγμιαία λύτρωση όταν ο φίλος και συναγωνιστής στη σχολή και στη μουσική Παντελής μου τηλεφώνησε για να ακούσω ζωντανά από την Πετρούπολη ένα συγκεκριμένο σημείο ενός πολύ συγκεκριμένου κομματιού. Δεν είναι δύσκολο, μετά από τόσες λέξεις που προηγήθηκαν, να μαντέψετε ποιο ήταν αυτό το κομμάτι... Στο τέλος βρέθηκα να φωνάζω "you've got a bullet in your fucking head" σαν να βρισκόμουν κι εγώ μεταξύ των χιλιάδων θεατών της συναυλίας. Επιμύθιο: Μην στερήσετε ποτέ από τον εαυτό σας την ευκαιρία να πραγματοποιήσετε μια εμπειρία που περιμένατε μια ζωή με αντάλλαγμα κάτι που αμφίβολα θα θυμάστε λίγες μέρες μετά.

Όπως καταλάβατε, περιμένω πως και πως να ακούσω το συγκεκριμένο κομμάτι στη συναυλία της επόμενης Τρίτης, εννοείται μαζί με άλλα έπη των Rage Against The Machine και νέους ύμνους από την υπερμπάντα των Prophets of Rage. Ως η πρώτη μου φορά που θα δω ζωντανά τον μεγαλύτερο σύγχρονο κιθαρίστα και ένα από τα πιο σφιχτοδεμένα rhythm section στην ιστορία του rock, ειδικά μαζί με τους μύθους Chuck D των Public Enemy & B-Real των Cypress Hill, δηλώνω κατενθουσιασμένος και πανέτοιμος!

Μιχάλης Κουρής

 

 

Για τον Μιχάλη Κουρή καλύτερα από οποιονδήποτε μιλάνε τα σημειώματα στο ψυγείο του: "Δεν πεινάω δεν πεινάω" "Να έρχεσαι κάθε πέντε λεπτά να με βλέπεις" "Μην πίνεις άλλο" "Δεν μπορείς να πας σε όλα τα live". Ακούει τα πάντα και δεν εννοεί "ακούω ραδιόφωνο" - στον ελεύθερό του χρόνο είναι αφουγκραστής των συμπαθών ζώων σε ζωολογικό κήπο του εξωτερικού που εύλογα επιθυμεί να παραμείνει μυστικός.

Website: www.soundgaze.gr

Latest from Μιχάλης Κουρής

Related items