Δεν είναι λίγες οι φορές που προβληματίζομαι αν σε ένα περιοδικό όπως το Soundgaze, όπου κύριος και σαφής άξονας είναι η εναλλακτική μουσική σε κατά κύριο λόγο αγγλική γλώσσα, “μας παίρνει” να παρουσιάζουμε ελληνόφωνες δουλειές. Το κλειδί και η απαραίτητη προϋπόθεση εδώ είναι οπωσδήποτε η λέξη “εναλλακτικό” - π.χ. δύσκολα θα παρουσιάσουμε μια δουλειά του Γιάννη Πλούταρχου ή του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, όμως πανεύκολα θα αναφερθούμε (και το έχουμε πράξει, εάν κάνετε τις σχετικές αναζητήσεις) στο Θανάση Παπακωνσταντίνου, στο Φοίβο Δεληβοριά, στον Παύλο Παυλίδη… και στη λιγότερο γνωστή Μαρία Λατσίνου. Πιο γνωστή ως μέλος των Socos & The Live Project Band, κυκλοφόρησε στις αρχές του 2015 ένα προσωπικό άλμπουμ με τραγούδια του Χρήστου Αλεξόπουλου, πάνω στο οποίο βασίζονται οι σποραδικές της ζωντανές εμφανίσεις.

Μάθαμε και επί του πρακτέου πως το Ίλιον Plus, ο νέος συναυλιακός χώρος της πρωτεύουσας, έχει την δυνατότητα να μεταλλάσσει το χαρακτήρα του ανάλογα με τη γενικότερη διάθεση που επιθυμεί το σχήμα που θα βρίσκεται επί σκηνής. Τη μία θα γίνεται κλασικό “ορθάδικο” live-άδικο υποδεχόμενο π.χ. τους Thee Holy Strangers, ενώ την άλλη θα γεμίζει τραπέζια υποδεχόμενο τους Χειμερινούς Κολυμβητές ή τη Μαρία Λατσίνου, που είναι άλλωστε και το θέμα μας. Βέβαια το “γεμίζει τραπέζια” δεν εφαρμόστηκε στην περίπτωσή μας με τρόπο που να δημιουργεί ασφυξία στους καθήμενους θεατές, πράγμα που φυσικά είναι προς τιμήν της διοργάνωσης. Τελικά δεν υπήρξε τραπέζι που να μην έχει καταληφθεί. Πριν ξεκινήσει το live, σχημάτισα την εικόνα πως το μεγαλύτερο μέρος των θεατών συνδεόταν μεταξύ του με κάποιον τρόπο, δημιουργώντας μια πιο οικογενειακή ατμόσφαιρα, κάτι που εξαργυρώθηκε βέβαια ως αίσθηση και κατά τη διάρκεια της συναυλίας.

Ξεκινάω τα του live με τα βασικά. Η Λατσίνου έχει μία αδιαμφισβήτητα εντυπωσιακή φωνή και την χρησιμοποιεί με όχι απαραίτητα συμβατικό τρόπο. Τη μία μπορεί να δώσει μία αισθαντική και συγκρατημένη φωνητικά ερμηνεία, όπως π.χ. στο Θα Είμαι Εκεί που ξεκίνησε και το live, και την άλλη μπορεί να ανεβάζει ένταση και να χρησιμοποιεί κραυγές και “αλυχτίσματα” (συγχωρέστε μου την πιο ελεύθερη χρήση της λέξης) όπως στη Σελίδα Που Λείπει ή το Ο Θίασος Κοιμάται. Μου έκανε εντύπωση πόσο κοντά βρισκόταν στην στουντιακή ερμηνεία που αποτυπώθηκε στο άλμπουμ, ακόμη και στα πιο απαιτητικά σημεία. Το σημείο που φρονώ πως την ξεχωρίζει από τη μάζα των “τολμηρών” τραγουδιστριών είναι ο έλεγχος της φωνής της. Ακόμη και όταν σολάρει, δεν ακούγεται παράταιρη ή υπερβολική (στο μέτρο φυσικά που ένα σόλο δεν θεωρείται υπερβολή από μόνο του), επιθυμώντας περισσότερο να αναδείξει τη σύνθεση παρά να μοστράρει επιδεικτικά τις ικανότητές της. Ως frontwoman ενός μουσικού σχήματος που μπορεί να παρασύρει με την παρουσία της και μόνο το κοινό, σίγουρα έχει δρόμο ακόμη και όσο “ψήνεται” μέσα από τις live εμφανίσεις θα παίρνει περισσότερο αέρα, πάντως θα ήταν ασφαλές να πούμε πως και στο μέλλον θα ακολουθεί τον δρόμο της ερμηνεύτριας πολύ περισσότερο από αυτόν της show woman. Θα με ρωτήσετε εύλογα αν μοιάζει υποχρεωτικό για μία ερμηνεύτρια να διαθέτει ως πρόσθετο προτέρημα μία εντυπωσιακή σκηνική παρουσία. Αποκρίνομαι πως φυσικά και δεν είναι απαραίτητο (εκτός αν τραγουδάς στο… Poseidonio), όμως πρέπει να παραδεχτώ ότι, ειδικά στη σύγχρονη εποχή, όπου το κύριο έσοδο των καλλιτεχνών προέρχεται από τις ζωντανές εμφανίσεις και η δισκογραφία έχει περιοριστεί σε αφορμή για αυτές, η σκηνική παρουσία δίνει μία προστιθέμενη αξία στο προσφερόμενο καλλιτεχνικό προϊόν, Εννοείται πως τα παραπάνω αποτελούν λεπτομέρειες (ως και άχρηστες) για όποιον ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τη Μουσική, σημείο στο οποίο η Λατσίνου και η μπάντα της τα πήγαν εξαιρετικά.

Η απόδοση της ατμόσφαιρας του δίσκου ήταν ένα στοίχημα που, κατά τη γνώμη του γράφοντος, επιβαλλόταν να κερδηθεί, και αυτό συνέβη ήδη από το ξεκίνημα, χωρίς στόχος και αποτέλεσμα να αποκλίνουν καθόλου ως και το τέλος της συναυλίας. Επάνω στην σκηνή βρσκόταν μία κατά βάση ακουστική μπάντα (πέραν του ηλεκτρικού μπάσου βεβαίως) με μπροστάρη - αλλά και λιγότερο φωτισμένο από τους μουσικούς – τον Χρήστο Αλεξόπουλο στο πιάνο πρωτευόντως και στα keyboards δευτερευόντως, ο οποίος ως βασικός συνθέτης του υλικού φαινόταν να ελέγχει διακριτικά τα τεκταινόμενα. Το πιάνο, προφανώς, οδηγούσε τις συνθέσεις, οι οποίες εμπλουτίζονταν με τις καίριες παρεμβάσεις της λύρας με συμπαθητικές χορδές του Γιώργου Ανδρουλάκη, του ακορντεόν (του μόνιμου πια μέλους της παρέας Βάσως Μιχαηλίδου) και φυσικά τις διαθέσεις του νεανικού rhythm section των Βαλαβάνη/Λιάπη - διότι “ακουστικό” δε σήμαινε κατ’ ανάγκη και “χαλαρό” - καί σίγουρα όχι “ψόφιο” - για το συγκεκριμένο σχήμα.

Όσο γράφω αυτές τις λέξεις, ανατρέχω συχνά στο κείμενο που είχα συντάξει για την παρουσίαση του δίσκου για το Soundgaze, ώστε να κάνω τις απαραίτητες συγκρίσεις με το live. Είχα γράψει λοιπόν πως “ο δίσκος κερδίζει κυρίως στην ακρόασή του ως άλμπουμ, ως σύνολο” και αυτό επιβεβαιώθηκε περίτρανα με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε ζωντανά το υλικό του δίσκου: πρακτικά, αν εξαιρεθεί η εισαγωγή της συναυλίας, η οποία στο άλμπουμ κατέχει διαχωριστικό ρόλο intermission, ο δίσκος αποδόθηκε στην ολότητά του και με την αυτή σειρά. Οι παρεμβολές από ως τώρα αδισκογράφητα τραγούδια και διασκευές ήταν απαραίτητες για να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα που θα έχει ενδιαφέρον και για κάποιον που δεν έχει εξοικειωθεί με το περιεχόμενο του δίσκου. Οι διασκευές αναμένονταν ενδιαφέρουσες εάν επιλεγόταν το κατάλληλο υλικό και η διάθεση των μουσικών δεν διέψευσε τις προσδοκίες. Η σύνθεση Ο Χρόνος Δε Μ’ Αφορά του Αντώνη Λιβιεράτου (από το κλασικό - ίσως - Πλαστικό Κουτί του), ο Καθρέφτης του Δημήτρη Λάγιου αλλά και Η Γυναίκα Που Διάβαζε Ποιήματα των Διάφανων Κρίνων (σε εκτέλεση μονάχα πιάνο-λύρα τα δύο τελευταία) είναι τραγούδια γραμμένα και τραγουδισμένα από άντρες - η γυναικεία και τεχνικά σαφώς πιο καταρτισμένη φωνή της Λατσίνου έδινε μια διαφορετική διάσταση στα κομμάτια, χωρίς να χρειαστεί να τα αποσυνθέσει εντελώς. Το καταληκτικό Εσύ Είσαι Η Αιτία Που Υποφέρω του Χιώτη ήταν η πιο πρωτότυπη και προσωπική εκτέλεση όλων, αφαιρώντας εντελώς το αλέγκρο στοιχείο και αφήνοντας πίσω μόνο το παράπονο των στίχων. Κυρίως, βέβαια, η επιλογή των συγκεκριμένων διασκευών και των τρόπων απόδοσής τους είχε σκοπό τη δημιουργία συναισθηματικής έντασης.

Δε νομίζω να έφυγε κάποιος δυσαρεστημένος από το Ίλιον Plus μετά το τέλος ενός όμορφου live. Ίσως το μόνο πραγματικό μειονέκτημα να ήταν το τσουχτερό κρύο που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε βγαίνοντας στην Κοδριγκτώνος...

Setlist:

1. Μια ανάσα δρόμος

2. Θα είμαι εκεί

3. Η γιορτή

4. (Αν δε σ’ αρέσει το) Κρασί

5. Ο θίασος κοιμάται

6. Γενιά

7. Χαμένη γενιά

8. Θα μάγευα λουλούδια

9. Σπασμένο γυαλί

10. Ο χρόνος δε μ’ αφορά (Αντώνης Λιβιεράτος)

11.Η σελίδα που λείπει

12. Ο καθρέφτης (Δημήτρης Λάγιος)

13. Η γυναίκα που διάβαζε ποιήματα (Διάφανα Κρίνα)

14. (Έκρυβε το στόμα μ’ένα) Μαντήλι

15. The Puppet

16. Στο τσίρκο

17. Έτσι γι’ αλλαγή

18. Τελείωσε η βροχή

19. Ο χρόνος μου τελειώνει

20. Έκαψες το Μάρτη σου

21. Τα λέμε κι αύριο

------ encore ---------

22. Εσύ είσαι η αιτία που υποφέρω (Μανώλης Χιώτης)

 Κείμενο / Φωτογραφίες: Μιχάλης Κουρής