Το πρώτο Release Athens έκλεισε με ονειρικό τρόπο: οι Sigur Rós έδωσαν υπό νεροποντή ένα μυθικό live που δύσκολα μπορεί να ξεχαστεί. Σε μια φαντασμαγορική ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν τα εντυπωσιακά φώτα και οι λάμψεις των κεραυνών οι Ισλανδοί υπενθύμισαν γιατί είναι τόσο ξεχωριστοί σε αυτό που κάνουν. Νωρίτερα, στο πλαίσιο της τέταρτης μέρας, είχαν προηγηθεί βεβαίως κι άλλες αξιόλογες εμφανίσεις, με καλύτερη, χωρίς αμφιβολία, αυτή των Τεξανών Black Angels.
Afformance
Πριν ξεκινήσουμε, παρακαλώ χαρίστε ένα χειροκρότημα στον φωτογράφο της ημέρας για το Soundgaze και γράφοντα αυτές τις γραμμές, διότι κατάφερε να προλάβει το πρώτο γκρουπ της ημέρας για πρώτη φορά στις 4 μέρες του Release Athens Festival. Ευχαριστώ, ευχαριστώ. Στα καθ’ ημάς, ακόμη και τα ονόματα που εμφανίζονταν πρώτα στο φεστιβάλ θα άξιζαν μία υψηλότερη θέση σε οποιοδήποτε άλλο billing. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα από τους “παλιούς” Afformance ίσως δεν υπήρχε στο τετραήμερο. Έχουμε γράψει αρκετές φορές για εκείνους, οπότε τι θα μπορούσε να προσθέσει άλλη μία; Σύμφωνοι, αδικήθηκαν από την ώρα έναρξής τους (10 λεπτά μετά τις 5 το απόγευμα, σε μία ζεστή ημέρα, αλλά με προβλέψεις για βροχή το βράδυ) όσον αφορά την προσέλευση του κόσμου που ήρθε να τους δει, αλλά στα υπόλοιπα δεν υστέρησαν από τις υπόλοιπες μπάντες. Πρώτον, είχαν εξαιρετικό ήχο, δυνατό και καθαρό, όπως συνηθίσαμε πλέον στην Πλατεία Νερού φέτος και έμοιαζαν να παίζουν για την πάρτη τους και να μη νοιάζονται για το πόσοι τους παρακολουθούν ή, ακόμη λιγότερο, πόσοι θα τους παρακολουθούσαν υπό άλλες συνθήκες. Δεύτερον και σημαντικότερον, στην εμφάνιση αυτή δοκίμασαν για έναρξη και κλείσιμο κάποιες πιο ηλεκτρονικές εκδοχές κομματιών τους, πιθανώς (;) σε αναζήτηση νέου ήχου για το επόμενο άλμπουμ. Τα κομμάτια βέβαια καθεαυτά δεν ήταν καινούρια: το εναρκτήριο Tiger Prey/Lost In Waves βρίσκεται στο remix album Affection, ενώ το κλείσιμο έγινε με μία εκδοχή “remix by Afformance” με επικά δυναμικό δεύτερο μέρος του A Tide Before The Flickering Sun, του πρώτου κομματιού που κυκλοφόρησαν ποτέ, το μακρινό 2006 - να ήταν άραγε τυχαία η επιλογή; Στο ενδιάμεσο, ο χρόνος ήταν αρκετός μόνο για τρία ακόμη δείγματα της μουσικής τους, με το μελωδικό Covered In Scales και το 10λεπτο hit (με τα μέτρα των post rock συγκροτημάτων προφανώς) Christmas Truce να τείνουν να γίνει το σταθερότερο σημείο αναφοράς στα live τους. Οι κιθαρίστες είχαν κέφια και έδωσαν πολύ ένταση (και χτύπημα), ειδικά όσο προχωρούσε το σετ, ενώ η συγκεκριμένη σύνθεση της μπάντας σε γενικές γραμμές μάλλον εμφανίστηκε πιο δεμένη από ποτέ. Σούπερ ζέσταμα λοιπόν το 40λεπτο της εμφάνισής τους, ιδανικό τονωτικό για να βγει η υπόλοιπη ημέρα.
Theodore
Για τον Theodore (Πολυχρονόπουλο) ακούγονται καλά λόγια τα τελευταία χρόνια, οπότε η εμφάνιση του στο Release Athens ήταν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι αν θα επιβεβαιωνόντουσαν όσα είχαμε ακούσει για αυτόν. Στο βιογραφικό του καταγράφονται δυο άλμπουμ, το 7 του 2012 σε παραγωγή Clive Martin και Βασιλικού και το It Is But It’s Not του 2015 σε παραγωγή ξανά Clive Martin και μίξη από τον Ken Thomas (γνωστός από τη συνεργασία του με τους Sigur Ros). Καθισμένος στο πιάνο και με τη συνοδεία μιας αρκετά δουλεμένης μπάντας (στην οποία συμμετέχει και η Μελεντίνη σε πλήκτρα και τρομπέτα) μας παρουσίασε μια καθαρά ηλεκτρική εκδοχή του υλικού τους (σε κάποια σημεία έμοιαζε να φλερτάρει ακόμα και με το post rock). Παρά τα μικρά τεχνικά προβλήματα και το φανερό τρακ, αυτό που μας παρουσίασε ήταν αρκετά ενδιαφέρον, αν και έμοιαζε πιο ταιριαστό σε κλειστό χώρο. Στα θετικά σίγουρα καταταγράφονται οι προσεγμένες ενορχηστρώσεις και η «ζεστή» φωνή του τραγουδοποιού. Από εκεί και πέρα, την επόμενη φορά που θα εμφανιστεί σε κάποιον μικρότερο (κατά προτίμηση κλειστό) χώρο θα μπορούμε να αξιολογήσουμε ασφαλέστερα τη δουλειά του.
DIIV
Για ακόμη μια φορά τρέχω να προλάβω και αυτή τη φορά θέλω πραγματικά να φτάσω στην ώρα μου γιατί δεν θέλω σε καμία περίπτωση να χάσω τους DIIV, που όταν εμφανίζονται, ανακαλύπτουμε όλοι ότι (όπως είπε και ένας παρευρισκόμενος) πρέπει να φάνε κάνα πιτόγυρο να δέσουν λίγο γιατί ειναι πετσί και κόκκαλο! Πίσω στο πολύ κοντινό 2012 έπεσα τυχαία πάνω σε αυτό το συγκρότημα που μόλις είχε κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο, το Oshin κάνοντας με να πιστέψω πως μόλις είχα ανακαλύψει ένα ακατέργαστο διαμαντάκι. Αρχικά δεν βρήκα και μεγάλη ανταπόκριση όταν μίλαγα για αυτούς, αλλά καθώς τα χρόνια πέρναγαν όλο και περισσότεροι αναγνώριζαν την αξία αυτού του δίσκου. Το πραγματικό ενδιαφέρον άρχισα να το εντοπίζω από την έναρξη της ενασχόλησης μου με το Soundgaze, όταν και κάθε μήνα παρουσιάζαμε κάποιο νέο σχετικό με τις δισκογραφικές τους κινήσεις. Η αγωνία μου για τον νέο δίσκο Is Τhe Ιs Are? ήταν μεγάλη και μπορώ να πω ότι το τελικό αποτέλεσμα με ικανοποίησε σε μεγάλο βαθμό. Ποτέ όμως δεν περίμενα να ανακοινωθούν σαν όνομα που θα εμφανιστεί στην Αθήνα στο πλαίσιο κάποιου εγχώριου μουσικού φεστιβάλ. Ευτυχώς το Release Athens Festival έκανε την προσέγγιση και έγινε πραγματικότητα απ'οτι φαίνεται η επιθυμία πολλών.
Με την ακατέργαστη indie rock της με τα πολλά shoegaze και post-punk revival στοιχεία, η πεντάδα των DIIV δεν έρχεται απαραίτητα να σε κάνει να πηδήξεις στον αέρα ή να δημιουργήσεις pit, αλλά χαρίζει μια υπέροχη μουσική διαδρομή χωρίς καμία απόπειρα φτηνού εντυπωσιασμού. Με τον Zachary Cole Smith ως φυσικό ηγέτη του συγκροτήματος και μισητό στον ανδρικό πληθυσμό για τη σχέση του με την εξωτική και μυστηριώδη Sky Ferreira παρουσίασαν μια setlist με κομμάτια απο τους δύο δίσκους που έχουν ηχογρφήσει.
Ένα ευχάριστο τελευταίο soundcheck απο τον drummer, ένα "τι χαμπάρια" σε άπταιστα ελληνικά απο τον πληκτρά και η μουσική ξεκίνησε. Τα (Druun Pt. II), Is The Is Are, Follow, Under The Sun, How Long Have You Known? ήταν αρκετά για να δώσουνε παλμό και να μαζέψουν τον κόσμο στο κέντρο της σκηνής της Πλατείας Νερού που είχε συγκεντρωθεί από νωρίς για το φινάλε του Release Athens. Στο πίσω μέρος της σκηνής, στην γιγαντοθόνη παρακολουθούσαμε με αμείωτο ενδιαφέρον το documentary που είχαν φτιάξει, γεμάτο απο εικόνες της Νέας Υόρκης, των Nirvana που αποτελούν και την έμπνευση για το όνομά τους μπάντας (παράφραση του κομματιού Dive των Nirvana) και ασφαλώς η Sky, η μούσα του frontman, που ομόρφυνε την ατμόσφαιρα με την ψηφιακή της παρουσία.
Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπουν και οι αναφορές σε ουσίες και ποιο άλλο κομμάτι θα μπορούσε να ακολουθήσει αν όχι το Dopamine απο τον τελευταίο δίσκο τους. Oshin (Subsume) και Incarnate Devil ακολούθησαν για να έρθει με την σειρά του το Mire (Grant’s Song), που έδωσε την ευκαιρία στο συγκρότημα να επικοινωνήσει με το κοινό και να κανονίσει και μια εκδρομή στην Ακρόπολη αλλά και ένα πάρτυ στο σπίτι ενός από τους θεατές!
Ο ήλιος ακόμα ήταν πολύ ψηλά όταν ακούστηκαν οι πρώτες νότες απο το Healthy Moon, ένα απο τα πιο αξιόλογα κομμάτια του δίσκου Is The Is Are? και κατά τον frontman ένα πολύ λυπητερό κομμάτι. Η εμφάνιση τους έφτανε στο τέλος και αφού μας κράτησαν ζεστούς με τα Bent (Roi’s Song) και Dust μας έδωσαν την τελειωτική δόση της πρώτης τους αυτή παρουσία στην Ελλάδα με το Doused.
Σαν πρώτη εμπειρία, μπορώ να πω ότι έγινε μια πολύ καλή αρχή. Ελπίζω πως σύντομα θα έχουμε την ευκαιρία να τους δούμε headliners σε κάποιο χειμερινό venue.
The Black Angels
Η εμφάνιση των Black Angels ήταν από αυτές που, από όσο μπορώ να αντιληφθώ, πυροδότησαν και τις πιο αντιφατικές αντιδράσεις στο κοινό αλλά και τους διάφορους σχολιαστές. Από εκπληκτική μέχρι μέτρια έχει χαρακτηριστεί από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω. Οι αρνητικές κρίσεις έχουν σίγουρα να κάνουν με τον ήχο που τους πρόδωσε και εδώ έχουμε μία κάποια παραφωνία σε ένα νέο φεστιβάλ που, μεταξύ άλλων, εντυπωσίασε πραγματικά για την ποιότητα του ήχου που προσέφερε. Αλήθεια είναι ότι τα μπάσα γενικά ήταν πολύ, πάρα πολύ μπροστά, με αποτέλεσμα να «θαφτούν» σε μεγάλο βαθμό οι κιθάρες (και όχι μόνο) και βέβαια, όλοι μπορούν να αντιληφθούν πόσο αρνητικό είναι αυτό για ένα τέτοιο σχήμα. Είναι και το γεγονός ότι ένα τέτοιο συγκρότημα, που δεν είναι για μαζική κατανάλωση, ούτε και έχει την ιδιαιτερότητα των Sigur Rós π.χ., η μουσική των οποίων λειτουργεί θαυμάσια και σε ανοιχτoύς χώρους (η βροχή, κεραυνοί, αστραπές κλπ αποτέλεσαν φυσικά ένα απρόσμενο bonus που εκτόξευσε το τελικό αποτέλεσμα), αποδίδει καλύτερα αν όχι σε κλειστούς χώρους αναγκαστικά, πάντως σε χώρους πιο περιορισμένους.
Yπάρχει και κάτι ακόμα. Για να αντιληφθεί κανείς πλήρως και σε βάθος το τι κάνουν οι Βlack Angels γενικά, θα πρέπει να μην τους δει απομονωμένους, σαν ένα σχήμα που ξεπετάχτηκε τα τελευταία χρόνια και κατέστη για οποιονδήποτε λόγο δημοφιλές. Θα πρέπει αντίθετα να τους τοποθετήσει στην ευρύτερη εικόνα του αμερικάνικου εναλλακτικού rock, όπου ο όρος «εναλλακτικός» τίθεται ως ο μουσικός βραχίονας μίας ευρύτερης αντι-κουλτούρας που απέκτησε υπόσταση και ισχύ ιδίως από τα 60s. Θα πρέπει να τους τοποθετήσει και στην εξέλιξη της σκηνής του Τέξας (αλήθεια, αναρωτιέται κανείς γιατί το υπερσυντηρητικό Τέξας υπήρξε διαχρονικά βάση των κάθε λογής πειραγμένων μουσικών; Μεγάλη και ενδιαφέρουσα συζήτηση, αλλά όχι του παρόντος). Θα πρέπει να τους δει σαν την νεώτερη ψηφίδα σε ένα τεράστιο μουσικό – καλλιτεχνικό στην πραγματικότητα φηφιδωτό που είναι η εικόνα μίας «άλλης Αμερικής» - συχνά το λέμε το τελευταίο, σπάνια το αντιλαμβανόμαστε. Είναι μήπως τυχαία η ευθεία αναφορά του Bloodhounds On My Trail στο ανατριχιαστικό Hellhounds On My Trail του ανυπέρβλητου Robert Johnson; Προφανώς όχι και ξέρω ότι ήδη πολλοί έχετε χάσει την υπομονή σας («τι λέει ο ηλίθιος, εμένα δεν μου άρεσαν γιατί δεν έπαιξαν χιτάκια»).
Όμως οι Βlack Angels «χιτάκια», ας τα πούμε έτσι, έπαιξαν: το Yound Men Dead «ξύπνησε» τους λιγότερο ειδοποιημένους, όπως και το Bad Vibrations ή το Ιndigo Meadow. Όμως οι συγκεκριμένοι είναι μία rock μπάντα με έντονο ψυχεδελικό στοιχείο, αλλά και αρκετό μυαλό για να μην ακούγονται σαν στείροι revivalists, με τεράστιο συνθετικό ταλέντο. Δεν είναι hitmakers. Δεν είναι η Lady Gaga, ούτε οι Μuse που μισώ μέχρι τα σώψυχά μου. Και αυτό που οι Black Angels είναι, μας το έδειξαν και με το παραπάνω. Το ακούσαμε με το εντυπωσιακό εναρκτήριο Mission District που λόγω της ιδιαίτερης ενορχήστρωσής του, λειτούργησε θετικά παρά τον ήχο. Το είδαμε στην απίστευτη εκτέλεση του Haunting at 1300 McKinley, που από ένα απλά “πειραγμένο” γκαραζάκι μετατράπηκε σε ένα psych rock διαμάντι, όπως και στο επικό, σκοτεινό You On The Run, στο I Hear Colors (υπέροχη αναφορά στις ριψοκίνδυνες αναζητήσεις στις παρυφές της αντίληψης) και στο Black Grease, αλλά και στα καινούρια κομμάτια που έπαιξαν. Όλο το set ήταν άψογα επιλεγμένο και έδενε με τα υπέροχα projections που αποτελούσαν την σαφέστερη όλων αναφορά στην ψυχεδελική παράδοση, μέρος της οποίας (και μάλιστα σημαντικό) έχουν καταστεί και οι ίδιοι, λόγω και της ηγετικής όσο και συνεκτικής παρουσίας τους στην όλη σκηνή. Στην πραγματικότητα, αν ο ήχος δεν τους πρόδιδε, ίσως αντιλαμβανόμασταν ότι η απόδοσή τους ήταν αν όχι ανώτερη, πάντως συγκρίσιμη με αυτή του Fuzz.
Τα Better Off Alone και Bloodhounds On My Trails (αμφότερα από το εκπληκτικό Passover που είχε την τιμητική του με 5 κομμάτια) ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Το τελευταίο ειδικά, που έκλεισε το live με ενθουσίασε αφάνταστα. Ένα μεγάλο μπράβο και ραντεβού, σύντομα ελπίζω, σε κλειστό κατά προτίμηση χώρο, με το δικό τους κοινό.
Sigur Rós
Υπάρχουν στιγμές και καταστάσεις που δεν περιγράφονται με λόγια. Η χθεσινή παράσταση των Sigur Rós ανήκει σε αυτές τις περιπτώσεις και ήταν άλλη μια απόδειξη ότι το συγκρότημα αυτό έχει προσγειωθεί στον πλανήτη Γη από κάποιο άλλο μέρος του σύμπαντος. Ήρθε με μοναδική αποστολή να ομορφύνει τη ζωή μας εδώ και τα κατάφερε.
Δεν έχει πολύ νόημα ν’ αναφέρουμε λεπτομέρειες για το setlist, για το τί έπαιξαν και τί παρέλειψαν, άλλωστε όλη η δισκογραφία τους είναι τόσο υψηλού επιπέδου που ό,τι και να επέλεγαν, εξαιρετικό θα ήταν. Παρολαυτά η αίσθηση που έμεινε σε όλους μας είναι ότι τα έπαιξαν ΟΛΑ. Και εμείς όλοι, μείναμε μαγεμένοι, σαστισμένοι. Ανάμεσα σε καπνούς που μπλέκονταν με το νερό που έπεφτε λυτρωτικά. Εικόνες από δάση, αστραπές, το κόκκινο της λάβας. Την σπαρακτική φωνή του Jonsi που «μάλωνε» με την κιθάρα του και έσπαγε δοξάρια. Την πραότητα του Holm στο μπάσο και την αστείρευτη ενέργεια του Dýrason στα drums. Το χάσιμο μέσα στις ονειρικές μελωδίες και τα έντονα ξεσπάσματα. Στην ουσία όλοι μείναμε εκεί χθες. Κανείς δε γύρισε...
Η βροχή που έκανε την εμφάνιση της σχεδόν ταυτόχρονα με τη δική τους, ήταν μάλλον κατά παραγγελία. Υπήρχαν στιγμές (όπως όταν ο πρώτος κεραυνός έσκισε τον ουρανό πίσω από την σκηνή, στο πλέον κατάλληλο μουσικά και σκηνοθετικά σημείο) που δε μπορούσες να ξεχωρίσεις αν ήταν μέρος των οπτικοακουστικών εφέ της μπάντας ή …επινόηση της Mητέρας Φύσης, που χτες έδωσε ρέστα και μερίμνησε στο να ζήσουμε όλοι την υπέρτατη αυτή εμπειρία, στο μέγιστο.
Μου φάνηκε πάντως ότι το διασκέδασαν και οι ίδιοι ιδιαίτερα το σκηνικό αυτό. Και αν και ξεκίνησαν παίζοντας πίσω από το ημιδιάφανο matrix που τους επέτρεπε να αχνοφαίνονται και να μοιάζουν απρόσιτοι, όπως κάθε απόκοσμο ον άλλωστε, στην πορεία έγιναν ένα με όσους από κάτω τους αποθεώναμε. Αν το σκεφτεί κανείς δεν είναι και λίγο να παίζεις στην πιο ηλιόλουστη χώρα μουσικές που δένουν με το τοπίο και τον καιρό της Ισλανδίας, καταφέρνοντας να κουβαλήσεις μαζί και τον καιρό της στα μπαγκάζια σου...
Ιδιαίτερη αναφορά θέλω να κάνω και στον κόσμο, αφού για το ίδιο το συγκρότημα και την απόδοση του δε χρειάζεται να πω κάτι παραπάνω (είπαμε, δε βοηθούν τα λόγια, δεν θα είναι αρκετά). Αισθάνομαι ότι πάντα εκεί θέλω να βρίσκομαι. Ανάμεσα σε αυτό το μικρό κομμάτι συνανθρώπων μου, που αποφάσισαν να βρεθούν στην Πλατεία Νερού (τόνων νερού συγκεκριμένα) αυτή τη βραδιά. Με όλους αυτούς θέλω να συναναστρέφομαι στη ζωή. Πεποίθηση μου είναι ότι η χτεσινή είναι εμπειρία που διαμορφώνει χαρακτήρες. Όσοι βρεθήκαμε εκεί, γίναμε λίγο καλύτεροι άνθρωποι. Εγώ τούτο θα πιστέψω και τούτο θα κρατήσω…
Ευχαριστούμε Sigur Rós.
Υ.Γ. Ένα βίντεο που τραβήξαμε, μικρό ενθύμιο μιας απίστευτης βραδιάς :
Κείμενο: Παναγιώτης Ιωαννίδης/Βέρα Ιωακειμίδη (Sigur Ros), Παναγιώτης Γαβρίλης (The Black Angels), Παναγιώτης Μαλαφής (DIIV), Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος (Theodore), Μιχάλης Κουρής (Afformance)
Φωτογραφίες: Μιχάλης Κουρής
