Άλλος ένας μεγάλος μουσικός, μία τεράστια μορφή της avant garde δεν βρίσκεται πια μαζί μας: ο Holger Czukay, μπασίστας (έπαιζε όμως και κιθάρα, πλήκτρα, κρουστά, ντραμς, γαλλικό κόρνο) και ιδρυτικό μέλος το μακρινό 1968 των εκπληκτικών Can, του εμβληματικότερου ίσως σχήματος του Krautrock άφησε την τελευταία πνοή του στις 5 Σεπτεμβρίου, σε ηλικία 79 ετών. Οι συνθήκες του θανάτου του δεν έχουν γίνει γνωστές, πέραν του ότι ο τεράστιος αυτός καλλιτέχνης βρέθηκε νεκρός στο Inner Space Studio (το στούντιο των Can) στο Weilerswist (Γερμανία).
O Czukay παρέμεινε στους Can μέχρι το 1977 και την κυκλοφορία του ένατου άλμπουμ τους Saw Delight, για να ξεκινήσει σόλο καριέρα, ξεκινώντας με το Movies του 1979, ενώ τελευταία προσωπική δουλειά του, το 11 Years Innerspace, που κυκλοφόρησε το 2015. Kαι, όσο παράδοξο και αν ακούγεται, αν λάβει κανείς υπόψη το πόσο πρωτοποριακοί υπήρξαν οι Can, ο Czukay επέδειξε ακόμα εντονότερη πειραματική διάθεση όταν έγινε σόλο καλλιτέχνης.
Ανήσυχο πνεύμα, νεωτεριστής, πειραματιστής, σίγουρα όχι εύπεπτος, αλλά απολύτως ιδιοφυής, άφησε ανεξίτηλο στίγμα στην σύγχρονη μουσική (αυτή που αξίζει να καλείται μουσική, για να είμαστε ακριβέστεροι). Πολλές οι συνεργασίες του και διαφορετικές, καθώς εκτείνονται από τον απαραίτητο Brian Eno (ο οποίος έχει συνεργαστεί με ουκ ολίγους από τους μεγάλους του Krautrock), φτάνοντας μέχρι τον Jah Wobble, τους U.N.K.L.E. και τους Eurythmics, διαφορετικότητα που φανερώνει την ευρύτητα της μουσικής του αντίληψης. Το εύρος αυτό εμφανίζεται και στις προσωπικές του ηχογραφήσεις ιδιαίτερα έντονο. Αρκεί να σκεφτούμε ότι ασχολήθηκε με αυτό που σήμερα αποκαλούμε world music πολύ πριν εφευρεθεί ο όρος, ενώ θεωρείται πρωτοπόρος και του ambient, όπως και της χρήσης του sampler, που τα παλιά εκείνα χρόνια περιλάμβανε την απολύτως επίπονη διαδικασία της κοπτοραπτικής ταινίας.
Οι νεκρολογίες είναι δυσάρεστες εξ ορισμού και ιδίως σε περιπτώσεις σαν και αυτές, δεν είναι ικανές να αποτυπώσουν ούτε ένα μικρό μέρος της πραγματικής αξίας αυτών που φεύγουν. Μικρή σημασία έχει αυτό, άλλωστε το έργο του Czukay μιλάει μόνο του. Εμείς απλώς λέμε ένα μεγάλο, ειλικρινές “ευχαριστώ”.
