The Peanut Butter Conspiracy

Μια ψυχεδελική «σπίθα»

Η Καλιφόρνια το 1967 γεννοβολούσε σαν…κουνέλα (!) γκρούπς «ζαλισμένα» από τις μυστηριώδεις στροφές της ψυχεδελικής δίνης που ήθελαν να «κάνουν τη διαφορά» με τις μέχρι τώρα εκκολαπτόμενες μπάντες. Και τούτη η διαφορά άρχιζε πάντα από τ΄ όνομα: η νεολαία της εποχής δεν καταδεχόταν με τίποτε τις συμβατικές ονοματοδοσίες για τα γκρουπ που σχημάτιζε αλλά διάλεγε τα πιο «παράξενα και πειραγμένα» ονόματα: Strawberry Alarm Clock, Blues Magoos, West Coast Pop Art Experimental Band, Ultimate Spinach κλπ. προκαλώντας πονοκέφαλο στους Dj’s αλλά και στο…FBI(!).

Κάποια από αυτά δοξάστηκαν και σκαλίστηκαν με χρυσά γράμματα στο «ηρώον» της ιστορίας του ροκ και άλλα όχι.

Ένα από αυτά τα τελευταία ήταν και οι Peanut Butter Conspiracy που και μόνο το όνομά τους προκαλεί τη φαντασία του ακροατή. Και για ν΄ ανοίξουμε μια μικρή παρένθεση, η πλάκα είναι ότι με το ίδιο ακριβώς όνομα ξεφύτρωσε ένα γκρουπ από τη Νότια Αφρική (!) από το 1968 έως το 1972 και γνώρισε επιτυχία στην Νότια Αφρική στην Ροδεσία και στην Μοζαμβίκη!!! Μη με ρωτάτε όμως τι έπαιζαν, δεν θα μπορέσω…

(Από αριστερά: Barbara Robison, John Merrill, Jim Voigt, Lance Fent, Alan Brackett.)

Ας κλείσουμε όμως την παρένθεση και ας ξαναγυρίσουμε στους original φίλους μας που φτιάχτηκαν στο Los Angeles το 1966 από τους Barbara «Sandi» Robison, (φωνή), John Merrill (ρυθμ. κιθάρα, φωνητικά), Jim Voigt (ντράμς), Lance Fent (lead κιθάρα, φωνητικά) και Alan Brackett (μπάσο, φωνητικά), φιλοξενώντας για λίγο στις τάξεις τους και τον ντράμερ Spencer Dryden προτού δρέψει δάφνες με τους Jefferson Airplane. Η Columbia που έψαχνε μανιωδώς να εμπλουτίσει το ρεπερτόριό της (και τους τραπεζικούς λογαριασμούς της…) με τον «νέο» ήχο του flower – power τους υπέγραψε αμέσως.

Συμμετείχαν σε πολλές ταινίες της ψυχεδελικής εποχής όπως το διάσημο Beyond the Valley of the Dolls και έγραψαν τραγούδια για αυτές.

Ταυτίστηκαν όπως και πολλά άλλα γκρούπς την ίδια εποχή με τον «ψυχεδελικό» ήχο και πολλές εγκυκλοπαίδειες σήμερα τους εντάσσουν σε αυτό το λήμμα, οι επανεκδόσεις των δίσκων τους μοσχοπουλιούνται ως «αριστουργήματα της ψυχεδέλειας» και άλλα ηχηρά παρόμοια που σκαρφίζονται οι κάθε λογής κολλέκτορες για να πασάρουν κουραμπιέδες και να θάψουν αληθινά κομψοτεχνήματα της μουσικής ενόρασης….

Το ερώτημα λοιπόν που καλούμαστε να απαντήσουμε εδώ είναι:

Πόσο ψυχεδελικοί ήταν στ΄ αλήθεια οι Peanut Butter Conspiracy;

1.- The Peanut Butter Conspiracy Is Spreading (1967)

Track listing: It's a Happening Thing - Then Came Love - Twice Is Life - Second Hand Man - You Can't Be Found - Dark on You Now - The Market Place - You Should Know - The Most Up Till Now - You Took Too Much - Why Did I Get So High.

(Columbia CL 2654)

Παραγωγός : Gary Usher

Με μικρής διάρκειας κομμάτια που σπάνια ξεπερνούν τα 3 – 4 λεπτά εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις αρμονίες των Beatles και την δομή κυρίως των Εγγλέζικων γκρουπς (Kinks, Yardbirds) χωρίς όμως να απαρνιούνται το σήμα – κατατεθέν του ήχου του καλοκαιριού της αγάπης, βασισμένο ως επί το πλείστον στον (νεοσύστατο τότε) συρμό του «φολκ – ροκ» (Byrds, Turtles, Youngbloods κλπ.) που μάγευε τους πιτσιρικάδες της εποχής, παραλείπουν όμως τις μπλουζ επιρροές τους (κρίμα κι είναι και Αμερικάνοι). Το κυριότερο που διαπιστώνουμε όμως είναι ότι δεν καταφέρνουν να ξεφύγουν από φτηνά αντίγραφα των Jefferson Airplane (για τους οποίους άνοιγαν στο Fillmore και στο Whisky a Go-Go) και των Mamas and Papas. Αν έβγαιναν πριν από αυτούς δεν θα μιλάγαμε για τίποτε άλλο over the decades, αλλά… δυστυχώς τους πρόλαβαν! Και είναι κρίμα γιατί τα φωνητικά της Robison θα τράβαγαν αμέσως την προσοχή και της Mama Cass και της Grace Slick αλλά στην σύνθεση των τραγουδιών ήθελε δουλειά ακόμα.

Να μην τους αδικούμε όμως γιατί το απόλυτο χιτ του δίσκου It's a Happening Thing κατόρθωσε να φτάσει στο № 93 του Billboard με τις όμορφες αρμονίες του οδηγώντας και το δίσκο στο № 196. Το δε You Can't Be Found θα μπορούσε να περιληφθεί άνετα στα Pebbles και Nuggets με απίθανα φωνητικά από τον Brackett και κιθάρες «λουλουδάτες» με πιτσιλιές από το γκαράζ που μόλις για 2,5 λεπτά δείχνουν να το κατέχουν. Ίδια διάρκεια έχει και το The Most Up Till Now μόνο που εδώ σιγοσκάνε acid ανταύγειες. Το προηγούμενο συγκρότημα της Robison The Ashes το 1966 ηχογράφησε ένα κομμάτι με τίτλο Follow the Sun και εδώ το ξαναπαίζουν ως Dark on You Now με τη φωνή της να μας μαγεύει, όχι τόσο όμως όσο στο The Market Place μια ψυχεδελική ιστορία αγάπης που διαδραματίζεται στην…λαϊκή (!) που βγάζει ένα πρωτοφανές για τα δεδομένα του δίσκου μούχρωμα με ατέλειωτους στίχους (σε σχέση με τα λοιπά…τηλεγραφήματα!) και μια καμπανιστή κιθάρα να κλαίει γοερά!!

Από κει και πέρα δεν υπάρχει τίποτε που να μην το έχουμε ξανακούσει. Το You Should Know κάνει μόνο για σέικ της…Νίτσας Μαρούδα(!), στο Twice Is Life μιμούνται ξεδιάντροπα τους αρχικούς Jefferson Airplane, τα Then Came Love και Second Hand Man κάνουν μόνο για τα ΚΑΠΗ της εποχής και μέσα σ΄ όλα αυτά έχουν το θράσος και αναρωτιούνται You Took Too Much και Why Did I Get So High!! Έλα ντε! Μαϊντανό τους πούλησαν;

Ένα μετριότατο ντεμπούτο μιας flower μπάντας της σειράς από εκείνες που άνετα θα έπαιζαν σε ένα πάρτυ της εποχής για χορό. Όχι όμως και στο Factory ή στο Monterey Pop… Η ειρωνεία είναι ότι σε τούτο τον δίσκο που τους δείχνει στο εξώφυλλο πάνω σε ένα βουναλάκι ντυμένους με τον συρμό της εποχής συμμετέχουν άλλοι δύο(!) κιθαρίστες και μάλιστα ο ένας είναι ο διάσημος countryman Glen Cambell!!

Τι τους ήθελαν;

(* *)

2.- The Great Conspiracy (1967)

 Track listing : Turn on a Friend (To the Good Life) - Lonely Leaf – Pleasure - Too Many Do - Living, Loving Life - Invasion of the Poppy People - Captain Sandwich - Living Dream – Ecstasy - Time Is After You – Wonderment.

(Columbia CS 9590)

Παραγωγός : Gary Usher

Στο εξώφυλλο βλέπουμε μια «πειραγμένη» φωτογραφία της Sherill Lewis με την μπάντα στα ψυχεδελίζοντα χρώματα της εποχής. Μόνο που αυτή τη φορά το εννοούν: Κοιτούν στα ίσια τους Mamas and Papas και τους Jefferson Airplane και κλείνουν πονηρά το μάτι στην ψυχεδέλεια αγκαζάροντας την τρυφερά και ρουφώντας τους πιο γλυκούς χυμούς της σε ατέλειωτα ταξίδια πάνω στα Περσικά χαλιά της, όπως στο Turn on a Friend (To the Good Life) με τις «ανατολίζουσες» κιθάρες, το Lonely Leaf μια far out εκδοχή του Let’s Get Together που δεν αργεί να σε παρασύρει σε ανέμελες πτήσεις πάνω από φανταστικές πολιτείες και παραμυθένιους πύργους για να βρεις το μοναχικό χαμένο φύλλο του τίτλου ή το Living Dream που με τους στίχους «φθινοπωρινά φώτα αστράφτουν στο παράθυρό μου» μελώνει κάθε αγκάθι στο δρόμο του…

Σαν μια συμβολική γέννα ενός όμορφου κοριτσιού ο δίσκος βγήκε μόλις εννέα μήνες(!) μετά τον πρώτο τους που τους έδειχνε πολύ φοβισμένους και διστακτικούς να ανοίξουν τα φτερά τους, αλλά εδώ ωριμάζουν απότομα από χρυσαλλίδες σε πολύχρωμες πεταλούδες μέσα σε νέφη από αρώματα και πέταλα κρίνων και ορχιδέων και εκτοξεύονται στο διάστημα για να μην ξαναγυρίσουν ποτέ. Και όσο απότομα μεταμορφώθηκαν τόσο επίσης απότομα κάηκαν…

Ο Bill Wolff που «μπήκε αλλαγή» στη θέση του Fent μας εκπλήσσει ευχάριστα με τα σόλα του, τα κομμάτια μεγαλώνουν κι άλλο και ευτυχώς ξαναθυμούνται τις μπλουζ ρίζες τους μπολιάζοντάς τες με ευλάβεια στα ψυχεδελικά σκέτς τους δίνοντάς τους μια πιο γήϊνη μορφή από το να χαζεύουν φτιαγμένοι και ανέμελοι από το διάστημα τη γη μη κάνοντας όρεξη να επιστρέψουν και τούτο είναι που δίνει αξία στο δίσκο!! Αλλά και οι στίχοι τους γεμίζουν πλήρεις ολοκληρωμένες ιστορίες πολύ μπροστά από την εποχή τους που δίνουν ποικίλα μηνύματα στον ακροατή ανάλογα με την διάθεση (και το τι έχει καταναλώσει…). Τέτοια μηνύματα αντλούμε από τα Captain Sandwich και Time Is After You όπου φαίνεται ότι τα μανιταράκια έκαναν καλά τη δουλειά τους αναβαθμίζοντας τα κομμάτια σε κάτι πιο βαθύ από μια σπουδή πάνω στους Love του Da Capo, όπου στο ένα σε μόλις δυο λεπτά στριμώχνουν όλες τις αναμνήσεις τους από άλλη μια μυστηριώδη πτήση με τον καπετάν σάντουϊτς και στο άλλο επικολλούν ψήγματα του αρτ ροκ καθιστώντας το την πιο παράξενη στιγμή του δίσκου και οι στίχοι «…ο χρόνος είναι με το μέρος μας λέει ο ταξιδιώτης \ δεν θα κάνω τίποτα αυτή τη φορά όταν πρέπει να φύγω \ ο χρόνος είναι μετά από σένα καλύτερος \ τρέξε πήγαινε μακρυά πριν…» προδίδουν και τη χρυσή ωριμότητά τους. Στο δε Invasion of the Poppy People για 41 μόλις δευτερόλεπτα σκαρώνουν έναν ψυχο-φολκ παιάνα με υπέροχα φωνητικά για έναν κόσμο που τον ήξεραν μόνο αυτοί…

Η Robison προτιμά εδώ περισσότερο τα διπλά φωνητικά και σπάνια σολάρει, αλλά όταν το κάνει δίνει ρέστα στο Living, Loving Life με έναν απίθανο οργασμό ήχων και χρωμάτων και πολύ καλή κιθάρα και στο Pleasure ένα μικρό κόσμημα!!

Πιο πάνω γράψαμε ότι η διάρκεια των κομματιών τους μεγάλωσε. Ε, λοιπόν στη εξάλεπτη ψυχεδελική ωδή Too Many Do βγαλμένη από την καλοκαιρινή κάψα του μεσημεριού με υπέροχες αρμονίες και κιθάρες – πούλιες βγάζουν άφθονα ιριδισμένα χρώματα πριν απλωθούν σε ένα πανέμορφο κρεσέντο ενσωματώνοντας τις στροβιλιστές αρμονίες του Coltrane (όπως τις είχαν προτηγανίσει οι Byrds στο Eight Miles High) και βγάζουν έναν δικό τους κήπο με αγάλματα που ψιθυρίζουν μεταξύ τους «…Τι ωφελεί να σου πω τι σκέπτομαι \ πάντα με κοιτάς σαν να λέω ψέμματα \ αλλά κορίτσι μου ποτέ σου δεν προσπάθησες \ μου΄πες ψέμματα μου κανες μάγια \ ω…πέφτω, με κοιτάς σαν θα΄ πρεπε να σέρνομαι να σέρνομαι και να σε φωνάζω να με κρατήσεις πάλι…». Ένα αριστούργημα που νομίζω ότι οι Quicksilver θα θελαν να το είχαν γράψει…

Εάν δε οι Jefferson Airplane βγάζανε το White Rabbit - 2 με τις περαιτέρω περιπέτειες της Αλίκης μετά την λαγουδότρυπα θα ακούγαμε κάτι σαν το επίσης εξάλεπτο Ecstasy μια ψυχεδελική θεατρική παράσταση με ουράνιες αρμονίες από νεράιδες αντί για ηθοποιούς και όνειρα αντί για θεατές μελοποιημένη με περίσσεια χάρη και πόνο για μια εποχή που κάηκε τόσο γρήγορα όσο άνθισε και δεν θα ξαναγύριζε ποτέ αφήνοντας διάσπαρτούς παντού τους αστροναυαγούς της… Μια μικρή συνταγή πώς να έλθεις στην κατάσταση που περιγράφει ο τίτλος του κομματικού αργά υπνωτικά και όμορφα. Και μετά από όλο αυτόν τον εγκεφαλικό ορυμαγδό που μας βομβάρδισαν μας αποχαιρετούν με το ξεκούραστο φινάλε Wonderment αποχαιρετώντας ταυτόχρονα και τον ίδιο τους τον εαυτό καθώς δεν πρόκειται να τους ξανακούσουμε έτσι…

Είναι απλά το απόλυτο ψυχεδελικό τους κυκλαμινάκι που λάμπει φωσφορίζοντας ακόμα και την νύχτα και σκορπίζει παντού τις μυρωδιές του αλλά και την ίδια στιγμή μαραίνεται για να μην ξαναβγεί ποτέ ξανά…

(* * * ½)

3.- For Children of All Ages (1969)

Track listing: Now - The Loudness of Your Silence - It's Alright - What Did I Do Wrong? - Out in the Cold Again - Back in L.A. - Gonna Get You Home - Have a Little Faith - Try Again – Think.

 (Challenge 2000)

Παραγωγός : Alan Brackett

Μετά την αποτυχία των δίσκων τους η Columbia τους έδιωξε «κακήν – κακώς» με αποτέλεσμα η μπάντα να διαλυθεί για λίγο. Ο μόνος που την κράτησε ζωντανή ήταν ο Brackett που είχε έτοιμα τραγούδια και γύρευε την παλιοπαρέα του να τα ηχογραφήσει. Μάζεψε λοιπόν δυο χρόνια μετά τον Wolff την Robison τον Merrill και τον drummer Michael Ney – Stevens, τους υπέγραψε με την Challenge και έβγαλε τον τρίτο και τελευταίο τους δίσκο που παρ΄ ότι φέρει το όνομα της μπάντας, περισσότερο σαν προσωπική δουλειά του Brackett μπορεί να θεωρηθεί αφού έκανε και την παραγωγή καθιστώντας το δίσκο φέουδό του αλλά δεν του βγήκε. Ο πρώην Clear Light οργανίστας Ralph Schuckett που συμμετέχει εδώ φέρνει ριζικές αλλαγές παραμερίζοντας πρώτα απ΄ όλα τις υπέροχες κιθάρες για να κυριαρχήσουν τα πνευστά και τα κήμπορντς ώστε να αλατίζουν λίγο την φτωχή ατμόσφαιρα χωρίς όμως να έχουν καμμία σχέση με τους πολύχρωμους βώλους των προηγούμενων δίσκων!! Η ψυχεδέλεια έχει θαφτεί, ξεχαστεί, και ό,τι άλλο τέλος πάντων, άλλωστε βρισκόμαστε στο 1969, έρχονται τα δύσκολα σέβεντις και εδώ απλά ακούμε μια ποπ / ροκ μπάντα. Η έμπνευση στέρεψε και πάμε φουλ για το Λας Βέγκας και για νεανικούς χορούς:

Στα Have a Little Faith και Think ο Brackett μιμείται ξεδιάντροπα τον Tom Jones, το σεϊκ The Loudness of Your Silence με τα πνευστά μας φέρνει αμέσως στο μυαλό τους Blood Sweat and Tears (άλλωστε σάρωναν τότε…), το Out in the Cold Again δεν είναι παρά μια αξιολύπητη μίμηση του Elvis με πνευστά και το σαχλό ροκάκι Back in L.A. αντιγράφει τον Spector τόσο χάλια που αν το άκουγε θα έπρεπε να τους αρχίσει στα πιστολίδια… Μετά από όλα αυτά κακώς αναρωτιούνται What Did I Do Wrong? ΟΛΑ είναι η απάντηση!!

Η παραγωγή του Brackett όχι μόνο δεν καλυτέρεψε τα πράγματα σε σχέση με τα δυο προηγούμενα άλμπουμ, αλλά έθαψε και την καταπληκτική Robison! Τρείς φορές μόνο την απολαμβάνουμε εδώ: Στο χιλιοπαιγμένο και ξαναζεσταμένο ροκ – μπλουζ Now, στο It's Alright που την ακούμε να τραγουδάει «έδωσα ότι ήταν να δώσω» και την πιστεύουμε πέρα για πέρα και στο Try Again με τα ωραία πνευστά που θα άξιζε να βγει μόνο του σαν σινγκλ αν ήθελαν να τους θυμόμαστε και όχι αυτόν τον κακό δίσκο που μόλις φτάνει την μισή ώρα και που περικλείεται από ένα από τα καλύτερα εξώφυλλα που έχω δει ποτέ του Studio Five Inc. πενήντα και κάτι χρόνια πριν. Η έκφραση της γιαγιάκας στην ηδονή των ακουστικών είναι αξεπέραστη!! Τελικά η γριούλα είχε δίκιο που ευχαριστιόταν στο εξώφυλλο. Για την γενιά της είναι ο δίσκος…

Πολύ άσχημος επίλογος για μια μπάντα που έδειχνε ότι είχε να δώσει πολλά αλλά στο γήπεδο κρίνονται όλοι!!

(* ½)

Διαλύθηκαν το 1970 και δεν ξανακούσαμε τίποτε γι΄ αυτούς εκτός από τον Brackett που έγραψε τραγούδια για ταινίες μεταξύ αυτών το Witness και το Top Gun.

Η Robison πέθανε το 1988 από τοξική δηλητηρίαση ο Voigt το 2000 από καρδιά. Από το 2009 οι υπόλοιποι μαζεύονται και δίνουν συναυλίες στα ΚΑΠΗ του Beverly Hills…

Ήταν μια ψυχεδελική σπίθα που έλαμψε και κάηκε γρήγορα.

Και ίσως τελικά το μόνο ψυχεδελικό πάνω τους να ήταν το όνομά τους…

Γιώργος Δ. Δημόπουλος.-

Πηγές:

Wikipedia

Discogs

Youtube.