«Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια…» λέει ένα γνωμικό. Το ίδιο συνέβη και με τους Riverside, όταν πριν από έναν χρόνο κυκλοφόρησαν τον έκτο τους δίσκο Love, Fear and the Time Machine, και ετοιμάζονταν να τον υποστηρίξουν με τις αντίστοιχες περιοδείες. Βρίσκονταν στο ψηλότερο σκαλί της μέχρι τότε πορείας τους και όμως η μοίρα ήθελε να γράψει αλλιώς την ιστορία τους. Το 2016 γενικά ήταν μια άσχημη χρονιά, αφού πήρε από κοντά μας αρκετές εξέχουσες μορφές του καλλιτεχνικού κόσμου. Το όνομα του Piotr Grudziński, κιθαρίστα του σχήματος, δυστυχώς ήταν ένα από τα πολλά που μπήκαν στο μαύρο κατάστιχο του χρόνου που πέρασε.
Η επόμενη μέρα βρίσκει τον Mariusz Duda και τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος μετέωρους, τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε «επιχειρησιακό» επίπεδο. Δεν ξέρω αν ο Duda σκέφτηκε ακόμα και τη διάλυση των Riverside, ωστόσο η τελική επιλογή να μην καλυφθεί η θέση του κιθαρίστα από άλλο (νέο) μόνιμο μέλος λέει πολλά για τον αδελφικό δεσμό που ένωνε τους δύο αυτούς ανθρώπους. Και ενώ το μελάνι από τους επικήδειους λόγους δεν έχει ακόμα στεγνώσει, η μπάντα ανακοινώνει το Eye of the Soundscape, μια κυκλοφορία φόρο τιμής στον Piotr.
Ο δίσκος, αν και λογίζεται σαν κανονικό full length, αποτελείται από μόλις τέσσερα καινούρια κομμάτια, ενώ τα υπόλοιπα είτε είναι remixes, είτε αποτελούν εναλλακτικές ιδέες παλιότερων. Ο τίτλος του δε, είναι δεόντως ιντριγκαδόρικος αφού παραπέμπει ευθέως στον δίσκο σταθμό για την καριέρα τους. Το “Rapid Eye Movement” αποτέλεσε τον τελευταίο δίσκο όπου progressive και μελωδία ήταν λέξεις ταυτόσημες για την μπάντα. Από εκεί και πέρα οι Riverside στρέφονταν όλο και περισσότερο στο progressive, ενώ το προσωπικό project του Duda, Lunatic Soul, αποτελούσε πλέον το κύριο εκφραστικό μέσο της λυρικότητας που έκρυβε μέσα του. Το Eye of the Soundscape έρχεται να ενώσει τις δύο άκρες του (ίδιου) νήματος, κλείνοντας ταυτόχρονα έναν κύκλο.
Βέβαια, η πολυετής αυτή παρένθεση όπου η δημιουργικότητα του Duda έσπαγε στη μέση μπορεί να λαμβάνει πλέον τέλος, ωστόσο όπως καταλαβαίνουμε αυτό δεν γίνεται με τους καλύτερους οιωνούς. Ο δίσκος μπορεί να ξεχειλίζει από φλοϋδικές μελωδίες και ambient ηχητικά τοπία, όμως απουσιάζει ο θεμέλιος λίθος που στήριζε το οικοδόμημα της μπάντας. Η κιθαριστική δουλειά είναι παντελώς απούσα. Και μπορεί οι λόγοι να είναι προφανείς, παρόλα αυτά δεν γίνεται τίποτα για να συμπληρωθεί. Φυσικά δεν αναφέρομαι στην κάλυψη ή την αντικατάσταση του μεγάλου κενού που άφησε ο Piotr, με μουσικές συνθέσεις υποδεέστερες του αναμενομένου, αλλά στην βασική χρήση της κιθάρας. Εξηγούμαι. Δεν ξέρω αν ο Duda «φοβήθηκε» να πιάσει την κιθάρα του Piotr, μη μπορώντας να σηκώσει το συναισθηματικό και συνθετικό βάρος, ωστόσο θεωρώ ότι όφειλε να το κάνει μέχρι έναν βαθμό. Διότι, αν και προσωπικά βρίσκω τον δίσκο θαυμάσιο, δυστυχώς όμως λίγο συγγενεύει με την ιδιοσυγκρασία των Riverside. Θα έλεγα πως είναι μια Riverside εκδοχή των Lunatic Soul.
Αξίζει θεωρώ να μείνουμε σε αυτό το γεγονός και να διερευνήσουμε τι πραγματικά συμβαίνει. Το δεύτερο μέρος της διπλής αυτής κυκλοφορίας, αποτελείται κυρίως από αποκαΐδια του Love, Fear and the Time Machine, ενώ το πρώτο εν μέρει του Shrine of New Generation Slaves. Τα δύο remixes από το Rapid Eye Movement, θεωρώ ότι έχουν άλλη βαρύτητα, νοσταλγική, και δεν χωρούν στην ίδια εξίσωση.
Είναι λοιπόν όλα τα παραπάνω ικανά να αναζωπυρώσουν την φωτιά που κρύβουν μέσα τους τα εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος; Πιστεύω πως όχι. Μόνο τα τέσσερα νέα κομμάτια θεωρώ ότι δείχνουν τον δρόμο, ο οποίος έχει, εν πολλοίς, χαραχτεί από τον προηγούμενο δίσκο. Το αργό τέμπο φαίνεται να εδραιώνεται ολοκληρωτικά, αφήνοντας κάθε περιθώριο ξεσπάσματος κυριολεκτικά φιμωμένο.
Το τελικό αποτέλεσμα δεν παύει, όπως ανέφερα παραπάνω, να είναι εξαιρετικό. Μακροσκελέστατο μεν, αλλά θεσπέσιο. Ειδικά το πρίσμα της new retro wave (βλέπε “Where the River Flows”) που προστίθεται γίνεται με την αντίστοιχη σοβαρή προσέγγιση, δίνοντας μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία στην θεώρηση της μουσικής της μπάντας. Όμως το βασικό ερώτημα παραμένει. Θέλουμε έναν ακόμα καλό δίσκο του Mariusz Duda ή μια συνέχεια στη δισκογραφία των Riverside; Σίγουρα η συγκυρία για «σκληρή» κριτική δεν είναι η πρέπουσα, όπως επίσης και η χρονική στιγμή αυτής της κυκλοφορίας. Θεωρώ ότι θα μπορούσε να δοθεί μια μεγαλύτερη χρονική απόσταση από το γεγονός που συγκλόνισε την μπάντα, ώστε να έχουμε κι εμείς στα χέρια μας τον σωστό δίσκο.
7/10
