Ο Michael Gira είναι ιδιαίτερη περίπτωση, όσοι έχουν ασχοληθεί έστω και ελάχιστα με τους Swans σίγουρα το γνωρίζουν. Ιδιαίτερη περίπτωση τόσο στο μουσικό κομμάτι όσο και από πλευράς χαρακτήρα (ο όρος δύστροπος στην περίπτωση του μοιάζει μάλλον επιεικής). Εδώ βεβαίως μας ενδιαφέρει αποκλειστικά το πρώτο σκέλος, οπότε και σε αυτό επικεντρωνόμαστε.
Η μοναδικότητα του Gira εδράζεται σε μια σειρά από γεγονότα. Καταρχήν μιλάμε για ένα μουσικό που όταν ακούει το γνωστό κλισέ «τα συγκροτήματα επανενώνονται αποκλειστικά για τα λεφτά», λογικά γελάει τρανταχτά. Από το 2010 που επανήλθαν στη ζωή οι Swans έχουν ηχογραφήσει ένα πολύ καλό reunion album (My Father Will Guide Me Up A Rope To the Sky – 2010) καθώς και τρία αριστουργηματικά διπλά LP (The Seer – 2012, To Be Kind – 2014, The Glowing Man – 2016). Χρειάζεται να προσθέσουμε κάτι άλλο για να υποστηρίξουμε ότι η επαναδραστηριοποίηση του σχήματος έγινε για καθαρά καλλιτεχνικούς λόγους;
Ο Gira αδιαφορεί παντελώς για τους νόμους τις εμπορικότητας, το να βγάζεις διπλούς δίσκους (τρεις στη σειρά μάλιστα!) σε μια εποχή που κυριαρχούν τα singles (σε αυτό συνέβαλε φυσικά το download, νόμιμο ή παράνομο, δεν έχει τόση σημασία) που μετά βίας ξεπερνάνε τα τριάμισι λεπτά, μοιάζει αυτοκτονικό. Με το να γράφει ημίωρες συνθέσεις απλώς επιβεβαιώνει ότι περιφρονεί κάθε έννοια εμπορικότητας. Ο λόγος που δημιουργεί LPs που διαρκούν δυο ώρες είναι προφανώς για να χωρέσει όλες τις ιδέες που φωλιάζουν στο μυαλό του.
Σε αυτά προσθέστε ότι οι Swans περιοδεύουν όχι για να προωθήσουν τη νέα τους δουλειά (όπως κάνει δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα των συγκροτημάτων) αλλά για να δοκιμάσουν τις συνθέσεις που θα περιέχονται στο επόμενο πόνημα τους. Εν ολίγοις, οι θεατές καλούνται να πληρώσουν εισιτήριο για να ακούσουν εντελώς άγνωστα κομμάτια κι αν είναι τυχεροί, ανάμεσα σε αυτά και κάποιο παλαιότερο. Οι συναυλίες τους ωστόσο συνεχίζουν να μαζεύουν πολύ κόσμο, μάλλον δεν είναι τυχαίο…
Στις οποίες συναυλίες τους, ο Gira δίνει ολόκληρο τον εαυτό του. Όσοι τον έχουν δει ζωντανά το γνωρίζουν καλά. Δεν μπορώ να ξεχάσω την εικόνα του στο live του Fuzz όπου σαν μαέστρος – δικτάτορας ούρλιαζε “louder, louder” προς τους μουσικούς του, οι οποίοι ήδη δημιουργούσαν ένα ηχητικό πανδαιμόνιο. Όπως είναι αδύνατο να σβήσω από τη μνήμη μου την τελετουργική ερμηνεία του στο Toussaint L'Ouverture η οποία ξεπέρασε άνετα τη μισή ώρα. Ακόμα και όταν εμφανίστηκαν στο Plissken, παρότι βρέθηκαν σε κακή βραδιά (όλα τους πήγαν στραβά εξαρχής) έδωσαν ένα καταπληκτικό live.
Πριν λίγο καιρό οι Swans κυκλοφόρησαν το Glowing Man, το τελευταίο, όπως έχει προαναγγελθεί, άλμπουμ με την παρούσα σύνθεση. Ως δίσκος διαθέτει όλα τα στοιχεία που περιείχαν όλες οι δουλειές τους μετά το reunion, ωστόσο παρότι η συνταγή είναι πλέον γνωστή, είναι συνολικά εξίσου συναρπαστικό. Χωρίς καμία αμφιβολία ένας από τους δίσκους της χρονιάς. Όποιος θέλει να διαπιστώσει το γιατί θα πρέπει να αφιερώσει δυο ώρες από τη ζωή του για να το ακούσει με αφοσίωση στην ολότητα του. Αν κάποιος δοκιμάσει να το ακούσει χωρίς την πλήρη προσοχή του (πχ χαζεύοντας στα social media…) θα χάσει το μεγαλύτερο μέρος της μαγείας του, πιθανώς να το βρει και ανούσιο. Όσοι όμως πάρουν το ρίσκο να το ακούσουν με απόλυτη προσήλωση, θα αποζημιωθούν και με το παραπάνω.
Κατά τα λοιπά, μουσικοί σαν τον Gira είναι είδος προς εξαφάνιση (αλήθεια υπάρχει διάδοχη κατάσταση στον ορίζοντα;) και οι Swans είναι από τα συγκροτήματα που δεν μπορούν να μπουν σε καλούπια. Ας αναλογιστούμε ποιες μπάντες μετά από τόσες δεκαετίες μπορούν να είναι το ίδιο δημιουργικές και καινοτόμες (γκρουπ όπως οι Tool και οι Neurosis για παράδειγμα, είναι οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα). Για αυτό λοιπόν όσο ακόμα οι Swans είναι ενεργοί θα είμαστε τυχεροί ως μουσικόφιλοι απλώς και μόνο επειδή υπάρχουν και με κάθε ευκαιρία συνάντησης με τη μουσική τους, θα υποκλινόμαστε στη δημιουργική τρέλα και τη μοναδικότητα του Michael Gira.
